Για μια νέα συνάντηση

 

Από το ιστολόγιο leninreloaded 

Πριν από ενάμιση περίπου αιώνα, ένα εργατικό κίνημα που αναπτύχθηκε, κυρίως στην Αγγλία --την πιο αναπτυγμένη χώρα του βιομηχανικού καπιταλισμού-- χωρίς την ηγεσία μιας επαναστατικής διανόησης, συναντήθηκε με μια γερμανική επαναστατική διανόηση με πλούσια διανοητική παράδοση αλλά χωρίς αναπτυγμένο εργατικό κίνημα στη χώρα της. 

Πριν από ενάμιση περίπου αιώνα συναντήθηκαν λοιπόν δυο προϋποθέσεις μιας σύναψης που από μόνες τους θα είχαν μείνει για πάντα άκαρπες και λειψές.


Η συνάντηση αυτή αξίζει το όνομα "συνάντηση" γιατί δεν είχε τίποτε το προαποφασισμένο, τίποτε το προβλέψιμο. Ο χαρακτήρας της ήταν καθαρά ενδεχομενικός -- που όμως δεν σημαίνει αυθαίρετα τυχαίος. Αντίθετα, αυτό που την έκανε εφικτή ήταν η υποκειμενική αποφασιστικότητα εργατών και διανοουμένων για αφοσίωση σε έναν στόχο, η αυτοκριτική των μέσων επίτευξής του, ο μετασχηματισμός της εμπλεκόμενης ατομικής και συλλογικής συνείδησης, και η ακάματη πολιτική επινόηση.

Η συνάντηση αυτή προϋπέθεσε έναν τρίτο τόπο, έναν τόπο διαμεσολάβησης της διαλεκτικής ανάμεσα σε χώρες, κοινωνικά μορφώματα, βαθμούς και τομείς ανάπτυξης και υστέρησης: το αγγλικό εργατικό κίνημα άντλησε τα πρώτα του ριζοσπαστικά εναύσματα απ' το παράδειγμα της γαλλικής επανάστασης και μπολιάστηκε γερά με τον γαλλικό ιακωβινισμό. Το ίδιο όμως έκανε και η γερμανική επαναστατική διανόηση, που, ήδη απ' τις μέρες του Τι είναι διαφωτισμός; του Καντ είχε τα μάτια στραμένα στην πολιτική καινοτομία των μαζών στη Γαλλία. 

Αυτό το δύο που οδήγησε στο ένα του ονόματος Μαρξισμός αφού πρώτα συγκροτήθηκε απ' το διαλεκτικό τρία, ξεδιπλώνεται ξανά σε τρία στα --κριτικά επεξεργασμένα-- συστατικά στοιχεία της κομμουνιστικής συγκρότησης: γερμανικός φιλοσοφικός ιδεαλισμός, αγγλική πολιτική οικονομία, γαλλική επανάσταση. 

Σήμερα αναζητούνται οι προϋποθέσεις μιας νέας συνάντησης, σε κάθε χώρα, μιας νέας εκδοχής της συνάντησης που έλαβε χώρα μια μέρα του 1848, και ξανά, το 1917. Που σημαίνει, για μια ακόμα φορά, πως ένα εργατικό κίνημα χωρίς επαναστατική διανόηση πρέπει να συναντήσει με τρόπο αμοιβαία μετασχηματιστικό μια επαναστατική διανόηση χωρίς εργατικό κίνημα μέσα στην ίδια χώρα, μιας και η οικουμενοποίηση της κληρονομιάς του 1848 και του 1917 κατέστησε τις θέσεις "Αγγλία", "Γερμανία", "Γαλλία" δυνητικά παρούσες στον ίδιο τόπο, την ίδια στιγμή, για κάθε τόπο.

Αυτή η συνάντηση μπορεί να καταστήσει την Ελλάδα --τον αδιαμφισβήτητο πυρήνα της κρίσης του μορφώματος του ευρωπαϊκού καπιταλιστικού νεο-ιμπεριαλισμού-- πραγματικό και όχι εικοτολογικό "αδύναμο κρίκο." Αν μάθαμε κάτι από την ιστορία αυτό είναι ότι το ριζοσπαστικά νέο αναδύεται πάντα --και με τρόπο κάθε άλλο από μηχανικό ή ντετερμινιστικό-- από το τοπίο της καταστροφής, από το τοπίο της απτής διαγραφής του ριζικά χειρότερου. Η Ελλάδα είναι αυτό το τοπίο. Μπροστά της ανοίγονται ξεκάθαρα, όσο πιο ξεκάθαρα γίνεται να αναδείξει η --πάντα ειρωνική τόσο για αυτούς που την απαρνούνται όσο και για αυτούς που την παίρνουν υπερβολικά κατά γράμμα-- ιστορική επανάληψη, δύο και μόνο δύο δρόμοι: 

ο δρόμος του σοσιαλδημοκρατικού τυχοδιωκτισμού που οδηγεί μια δοκιμαζόμενη οικονομικά και τρομοκρατημένη κοινωνία στην συνταγματική εκτροπή, τον φασισμό και πιθανά στον πόλεμο

ο δρόμος της λενινιστικής ρήξης που οδηγεί στην απόρριψη κάθε συμβιβασμού με την αφασική, ακαδημαϊκο-σοσιαλιστική και πρακτικά ενδοτική "ορθοδοξία", και στην επανάσταση

Οι μορφές της επιλογής, τα βήματα που σε φέρνουν υπερβολικά μακριά στο ένα μονοπάτι για να γυρίσεις πίσω και να δοκιμάσεις το άλλο, άρχισαν ήδη να διαφαίνονται και θα συνεχίσουν να γίνονται πιο ξεκάθαρα για όποιον έχει τα μάτια ανοιχτά.

Μέσα στην χλεύη του σήποντος κυνισμού των καλοταϊσμένων και των πνευματικά νεκρών, αυτών που θέλουν να πιστέψουν και να κάνουν τους άλλους να πιστέψουν πως ο "εφιάλτης" του κομμουνισμού πέρασε ανεπιστρεπτί, εμείς θα επιμείνουμε ως το τέλος να λέμε αυτό που ακόμα θεωρείται ημίτρελο και γραφικό (ακόμα και από κάποιους που θεωρητικά το ασπάζονται):


Ζήτω το επαναστατικό προλεταριάτο, που έχει σπάσει τις αλυσίδες πρόσδεσής του σε έναν κόσμο παραδομένο στη μηδενιστική βία του κεφαλαίου, έναν κόσμο που ετοιμάζεται να γράψει νέες, κατάμαυρες σελίδες στην ιστορία της ατίμωσης του ανθρώπου.


Ζήτω η επαναστατική ανατροπή του σάπιου αστικού κοινοβουλευτισμού.


Ζήτω το χτίσιμο, ξανά, απ' την αρχή, με θάρρος και αφοβία, του τρίτου σταδίου του κομμουνιστικού εγχειρήματος, η τρίτη συνάντηση του εργατικού κινήματος και της επαναστατικής διανόησης.