Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014

Τουρκία: η συστημική καταστολή της κυβέρνησης Ερντογάν



Χριστίνα Μαυροπούλου


Τα πρώτα σημάδια κοπώσεως της τουρκικής κυβέρνησης είναι ορατά: η καταστολή, μόνιμη επωδός της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν,  σαρώνει τα πάντα, ακόμη και ζωές. Καθώς φαίνεται δεν αποδίδει τα δέοντα. Η οργή των νέων ξεχειλίζει και δεν γίνεται να κατασταλεί. Μία οργή που τέμνεται με την οργή  από  το καπιταλιστικό έγκλημα στη Σόμα,. Έγκλημα που προκάλεσε πραγματικό σεισμό στην τουρκική κοινωνία, με ρήγματα βαθύτατα, όχι όμως και «συντρίμμια» σε κοινή θέα όλων.


Ο επαναληπτικός γύρος των δημοτικών εκλογών, είναι ένα δείγμα του ρήγματος και ένα μήνυμα. Στον πρώτο γύρο των εκλογών, στις 30 Μαρτίου, το κυβερνών κόμμα, έδειχνε αλώβητο και πανίσχυρο, Ωστόσο ο χθεσινός δεύτερος γύρος, έκρυβε εκπλήξεις και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ήττα, δεδομένου του ειδικού βάρους που είχε ρίξει προσωπικά ο Τούρκος πρωθυπουργός. Οι εκλογές επαναλήφθηκαν σε συγκεκριμένους δήμους λόγω ενστάσεων που είχαν γίνει επί των αποτελεσμάτων. Βαρύνουσα σημασία στα αποτελέσματα έχουν οι δημοτικές εκλογές στην πόλη  Αγρί της ανατολικής Τουρκίας και στην πόλη Γιάλοβα της δυτικής Τουρκίας, όπου το AKP έχασε στην πρώτη περίπτωση από το φιλοκουρδικό Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας και στη δεύτερη απέναντι στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, που είναι αξιωματική αντιπολίτευση.

Η επιχείρηση επιστροφής στην «κανονικότητα» εκ μέρους της κυβέρνησης Ερντογάν έχει πέσει, μέχρι στιγμής πάντα, στο κενό.  «Κανονικότητα»,, όπως στο πρόσφατο παρελθόν, όπου η τουρκική κοινωνία παρακολουθούσε από τις οθόνες των τηλεοράσεών της, το ένα σκάνδαλο να διαδέχεται το άλλο με πρωταγωνιστές ακόμη και τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ένα χορό εκατομμυρίων που κάποιοι «τσέπωσαν», αλληλοκατηγορίες και ύβρεις από και προς όλες τις κατευθύνσεις.  Η τουρκική κοινωνία, αρχικά ναρκωμένη από το «λούμπεν στρας» του καταιγισμού των τουρκικών σήριαλ. Κατόπιν ήρθαν τα «σήριαλ» με τα σκάνδαλα του Δεκεμβρίου, δεν μπορούσε να κάνει τίποτα περισσότερο παρά να μείνει αποσβολωμένη και ανήμπορη να αντιδράσει στον ορυμαγδό της μαζικής ενημέρωσης των διαπλεκόμενων επικαθορισμών, δίνοντας χώρο και χρόνο στο σύστημα να επιτύχει στην επιχείρηση αναδιάταξής του. 

Εντούτοις, η «κανονικότητα» είχε δεχτεί ήδη πλήγματα. Πέρσι με τις διαδηλώσεις της τουρκικής νεολαίας, με αφορμή  το οικιστικό σχέδιο για την ανέγερση ενός πολιτιστικού και ενός εμπορικού κέντρου στο Γκεζί Πάρκ, κοντά στην πλατεία Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη.

Διαδηλώσεις που κράτησαν όλο τον καλοκαίρι, κόστισαν τη ζωή σε 12 ανθρώπους και έγιναν αφορμή για την αποκάλυψη του «πραγματικού προσώπου» της τουρκικής κυβέρνησης πίσω από το προσωπείο «αλλαγής». Ο Ερντογάν υιοθέτησε μία πραγματικά πολύ σκληρή, εάν όχι ολοκληρωτική στάση, έναντι όλων των συγκεντρώσεων και των διαδηλώσεων:  οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν το ελευθέρας να καταστείλουν με κάθε δυνατόν μέσο  μελλοντικές διαδηλώσεις.  Το σχέδιο καταστολής, δεν αφορά μόνο την κατάπνιξη κάθε διαφορετικότητας, όπως της κοινότητας των Αλεβιτών, από τα πλέον ριζοσπαστικά τμήματα της τουρκικής κοινωνίας. Ή αντίδρασης ενάντια στην κυβέρνηση. Αφορά και το πλουτισμό των εγχώριων «φίλα προσκείμενων επιχειρηματιών»…  Μόλις πρόσφατα η τουρκική αστυνομία, παρήγγειλε επιπλέον 30 τεθωρακισμένα άρματα μάχης, που φέρουν κανόνια νερού για την αντιμετώπιση των διαδηλωτών, από… την τουρκική εταιρία, Katmerciler Holding.
 



Πάντως, οι νεολαίοι δεν πτοήθηκαν και οι διαδηλώσεις  αναζωπυρώθηκαν τον περασμένο Μάρτιο με το θάνατο του 15χρονου Μπερκίν Ελβάν, ο οποίος νοσηλευόταν σε κώμα για 269 ημέρες, μετά τον τραυματισμό του στο κεφάλι από κάνιστρο δακρυγόνου.   

Μία αναζωπύρωση που δεν πρόλαβε να καταλαγιάσει  καθώς τροφοδοτήθηκε από το έγκλημα στη Σόμα, που κόστισε τη ζωή κοντά σε 400 ανθρώπους.  Το εξαγριωμένο πλήθος στη Σόμα, που περικύκλωσε και επιτέθηκε με κλωτσιές και ύβρεις στο πρωθυπουργικό αυτοκίνητο και του Ερντογάν να γρονθοκοπεί στην προσπάθειά του να αποφύγει το οργισμένο πλήθος που τον είχε ανακαλύψει και στο γειτονικό σουπερμάρκετ που είχε καταφύγει είναι πρωτοφανή γεγονότα για την Τουρκία.  Ειδικά στην περίπτωση της Σόμα, που θεωρείται «επαρχία», με ακόμη πιο συντηρητικά ήθη, και κατ’ εξοχήν φωτογραφιζόμενη ως μία από τις περιοχές προπύργια του Ερντογάν και του κυβερνώντος κόμματος  Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης-ΑΚΡ. 

Το έγκλημα στη Σόμα, αντιμετωπίστηκε από τον Τούρκο πρωθυπουργό ως «συνηθισμένο εργατικό ατύχημα».  Ωστόσο, η πραγματικότητα δεν μπόρεσε να αποκρυβεί. Ένας «στενός φίλος» του πρωθυπουργού, ο μεγαλοεπιχειρηματίας Αλπ Γκιουρκάν,  απέκτησε με «συνοπτικές» διαδικασίες το ανθρακωρυχείο της Σόμα, στο πλαίσιο των αποκρατικοποιήσεων της τουρκικής κυβέρνησης, προσθέτοντάς το στον όμιλο επιχειρήσεών του, την Soma Holding. Σε συνέντευξη μάλιστα που ο Γκιουρκάν είχε παραχωρήσει στην εφημερίδα Hurriyet, απαριθμεί τα «καλά της ιδιωτικοποίησης»  με κυριότερο ότι η εταιρία του είχε κατορθώσει να μειώσει το κόστος παραγωγής κατά 80%, Συγκεκριμένα, από τα $130-140 ανά τόνο, όταν ανήκε στο τουρκικό κράτος, σε $23,8 ανά τόνο, «χάρη στις μεθόδους του ιδιωτικού τομέα» όπως είχε πει χαρακτηριστικά. Προφανώς η μείωση του λειτουργικού κόστους, έγινε εις βάρος των κανόνων ασφαλείας, των αποδοχών των εργαζομένων  και άλλων «αναπτυξιακών σχεδίων». Παραδείγματος χάριν, είναι άγνωστος  ο αριθμός των ανήλικων που δούλευαν παρανόμως στο ορυχείο ενώ ακόμη δεν έχει επιβεβαιωθεί ή διαψευσθεί η καταγγελία του Τούρκου δημοσιογράφου Αλί Τεζέλ,  ότι «πάνω από 100 Σύριοι πρόσφυγες , που δούλευαν παράνομα στο ορυχείο, σκοτώθηκαν στη Σόμα και θάφτηκαν στα ερείπια»…

Οι αντιδράσεις των εργατών της Σόμα αλλά και του άλλων ορυχείων Yatağan, Yeniköy και Kemerköy στην πόλη Μuğla στα μικρασιατικά παράλια, που διαδήλωσαν την Παρασκευή στην πρωτεύουσα Άγκυρα, μπροστά από το υπουργείο Ενέργειας, εναντίον  των επικείμενων ιδιωτικοποιήσεων, διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη μετά από την εντολή της κυβέρνησης στην αρμόδια υπηρεσία ÖİB,  δεν μπορούν να καταγγελθούν ως «ακραίοι», όπως καταγγέλθηκαν πρόσφατα τα συνδικάτα. Δεν μπορούν να χαρακτηριστούν  ως υποχείρια του «λόμπι των επιτοκίων» όπως χαρακτηρίστηκαν οι διαδηλωτές, πέρσι στο πάρκο Γκεζί.

Ο Ερντογάν δεν μπορεί καν να χρησιμοποιήσει την ίδια επιχειρηματολογία εναντίον των διαδηλώσεων για την επέτειο των περσινών διαδηλώσεων, που σημειωτέον συνεχίζονται ακόμη και τώρα. Μόνο να αντιπαρατεθεί με τους διαδηλωτές, μέσω των 25.000 μελών των Δυνάμεων Ασφαλείας που αναπτύχθηκαν (σημ. μόνο στην Κωνσταντινούπολη), για τη διασφάλιση της τάξης. Μέχρι στιγμής εκατοντάδες έχουν συλληφθεί σε Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη και αλλού. 
Δεν μπορεί να καταγγελθεί η «υπονομευτική δράση του Γκιουλέν» και του παράλληλου κράτους  υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ.

Και εάν η κυβέρνηση Ερντογάν δεν μπορεί να επιχειρηματολογήσει για τους  ακραίους, την υποκαθιστούν τα δικαστήρια. Όπως στην περίπτωση των εισαγγελέων της νότιας επαρχίας της Αττάλειας που ζήτησαν έως και 98 χρόνια κάθειρξης για πέντε διαδηλωτές που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις για το πάρκο Γκεζί.  Ανάμεσα στους κατηγορουμένους –η ακροαματική διαδικασία ξεκινά στις 12 Ιούνη-  είναι και η Αϊσέ Ντενίζ Καρατσαγκίλ, μια 20χρονη διαδηλώτρια η οποία πέρασε τέσσερις μήνες στη φυλακή, και έγινε δημοσίως γνωστή ως «το κορίτσι με το κόκκινο φουλάρι», καθώς η αστυνομία και οι εισαγγελείς συνέδεσαν το χρώμα του κασκόλ της με τις πολιτικές πεποιθήσεις της κατά την ανάκριση! Όλοι οι κατηγορούμενοι αντιμετωπίζουν κατηγορίες «συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση» και «αντίσταση κατά της αρχής»…

Στην  εναγώνια προσπάθεια  της κυβέρνησης για επιστροφή στην «κανονικότητα»,  οι  ενέργειες του Ταγίπ Ερντογάν  κινούνται προς όλες τις κατευθύνσεις και ουκ ολίγες φορές κρίνονται « αντιφατικές». Όσον  αναφορά στα μέτωπα εντός αλλά και εκτός των συνόρων. Ειδικά τα σχετιζόμενα με την   προώθηση του δόγματος του «νέου οθωμανισμού», αρχιτέκτονας του οποίου είναι ο υπουργός Εξωτερικών, Αχμέντ Νταβούτογλου. Πολιτική που απέτυχε , σε ορισμένες περιπτώσεις παταγωδώς, δημιουργώντας περισσότερα προβλήματα με τις γειτονικές χώρες  και άνοιξε τόσα μέτωπα, που δύσκολα μπορούν να κλείσουν.    

Δεν είναι όμως. Συνιστούν ελιγμούς και  κινήσεις τακτικής για την αντιμετώπιση των μετώπων που είναι ανοικτά και την επαναφορά της πολιτικής ατζέντας που θα είναι πρόσφορη για την κυβέρνηση για να συνεχίσει την πολιτική της. Πολιτική εξυπηρέτησης του εγχώριου κεφαλαίου αλλά και του πολιτικού του προσωπικού. Πρόσφορη και για τον ίδιο τον Ερντογάν ώστε να του εξασφαλίσει την εκλογή του στην Προεδρία της Δημοκρατίας, στην επικείμενη αναμέτρηση του Αυγούστου.  Αντιθέτως, καμία αντίφαση δεν υπάρχει όσον αφορά την αντιμετώπιση των αντιδράσεων και της οργής: ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου