Η παράδοση με τις αφίσες είναι ένα εξαιρετικό στοιχείο της παλαιστινιακής πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και οι ίδιες οι αφίσες είναι σημαντικές πηγές των πρωτογενών δεδομένων. Οι παλαιστινιακές αφίσες που δημιουργήθηκαν από καλλιτέχνες κατά τη διάρκεια της πρώτης Ιντιφάντα, παρέχουν μια μοναδική ματιά μέσω της οποίας το κοινό του σήμερα μπορεί να αποκτήσει γνώσεις σχετικά με τις συμπεριφορές και τις προσδοκίες των ανθρώπων που εμπλέκονταν άμεσα στην αντίσταση, όπως προέκυψε τότε. Τα Αρχεία των Παλαιστινιακών Αφισών περιέχουν 230 αφίσες στην ειδική συλλογή “Ιντιφάντα” (αφίσες που περιέχουν τη λέξη “Ιντιφάντα” ή προφανείς οπτικές αναφορές στην Ιντιφάντα). Παρακάτω είναι μια επιλογή δώδεκα αντιπροσωπευτικών αφισών από το πρώτο περίπου έτος της Ιντιφάντα
1) Οι επιτροπες Δημοκρατικης Πολιτιστικης Δρασης
Η αφίσα αυτή δημιουργήθηκε από τον Παλαιστίνιο καλλιτέχνη Sliman Mansour, και αναφέρεται στις πολλές λαϊκές οργανώσεις που βοήθησαν να συντονιστούν οι δραστηριότητες της Ιντιφάντα. Συνδυάζει εικονογραφικά στοιχεία που είναι κοινά σε προηγούμενες Παλαιστινιακές αφίσες – το kaffiyeh, τα συρματοπλέγματα, το υψωμένο χέρι – αλλά μαζί με ένα νέο στοιχείο, τις πέτρες. Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό εδώ, ωστόσο, είναι η έκφραση της sumud (Αραβικά: σταθερότητας) στην ανθρώπινη μορφή. Αυτός (ή αυτή) στέκεται μόνος/η, αλλά το πλήθος των πετρών συμβολίζει έναν ολόκληρο πληθυσμό. Το γεγονός ότι το κείμενο εμφανίζεται και στα αγγλικά και στα αραβικά σημαίνει ότι στόχος ήταν να γίνει η αφίσα κατανοητή τόσο από τους Παλαιστίνιους όσο και από τη διεθνή κοινότητα.
2) Σε αποσταση αναπνοης (stone’s throw)
Τυπωμένη από τη Φατάχ, αυτή η αφίσα αποκαλύπτει πώς οι βασικές παλαιστινιακές οργανώσεις αντίστασης έσπευσαν να τιμήσουν τους συμπατριώτες τους μέσα στα κατεχόμενα εδάφη του Ισραήλ και στην πραγματικότητα να υποστηρίξουν πλήρως την Ιντιφάντα, καθιστώντας τη ως μια από τις πρώτες παν-παλαιστινιακές δράσεις. Η λεζάντα κάτω από τον Γιασέρ Αραφάτ δηλώνει, “Η υλοποίηση της κρατικής υπόστασης βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής(stone’s throw).”
3) Καμια φωνη ισχυροτερη απο τη φωνη της Ιντιφαντα
Το σλόγκαν της αφίσας, είναι μια φράση του Αλ Χαλίλ Βαζίρ (ιδρυτή της Φατάχ, επίσης γνωστός ως Αμπού Τζιχάντ), η οποία παρέχει σαφή ένδειξη της αντίστασης. Η niqafa (Αραβικά: σφεντόνα) προκύπτει εδώ ως άλλο ένα εικονογραφικό σύμβολο της Ιντιφάντα. Μετά το 1988 στην τέχνη των παλαιστινιακών αφισών ενσωματώνονται όλο και περισσότερο τα παλαιστινιακά εθνικά χρώματα και η σημαία, τα οποία είχαν απαγορευτεί από το Ισραήλ στο εσωτερικό των κατεχομένων εδαφών μέχρι τη Συμφωνία του Όσλο το 1993.
4) Υποστήριξη… Όλη η υποστήριξη στην Ιντιφάντα στην κατεχόμενη Πατρίδα
Τυπωμένη από το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PFLP), αυτή η αφίσα παρέχει μια περαιτέρω απόδειξη ότι η Ιντιφάντα γρήγορα εξαλείφει τις διακρίσεις ανάμεσα στους Παλαιστίνιους της διασποράς και εκείνους που ζουν κάτω από την κατοχή. Το λευκό άλογο, σύμβολο της επανάστασης στην Παλαιστινιακή εικονογραφία, φαίνεται εδώ να έχει απελευθερωθεί και να στρέφει το κεφάλι με περιφρόνηση. Το άλογο βρίσκεται πάνω σε ένα παλαιστινιακό χωριό που έχει καταστραφεί, σπάει τα συρματοπλέγματα, και καταπατά το Αστέρι του Δαβίδ (θρησκευτικό σύμβολο που έχει επιλέξει το Ισραήλ ως πολιτικό σύμβολο του).
5) Μια Ακαταπαυστη Ιντιφαντα θα νικησει την Κατοχη
Το Δημοκρατικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (DFLP) είναι άλλη μια μεγάλη πολιτική παράταξη που αμέσως και άνευ όρων αγκάλιασε την Ιντιφάντα. Λέξεις και φράσεις όπως “αδιάλειπτο”, “σταθερότητα”, και “επανάσταση μέχρι τη νίκη” είναι αντιπροσωπευτικές στην παράδοση των Παλαιστινιακών αφισών, πριν, κατά τη διάρκεια, και μετά την Ιντιφάντα. Η Ιντιφάντα διεύρυνε τους τρόπους αντίστασης και έτσι συνεχίζει μέχρι σήμερα σε πολλές μορφές, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, την έκκληση της παλαιστινιακής κοινωνίας των πολιτών για την εκστρατεία μποϋκοτάζ, αποεπένδυσης και κυρώσεων (BDS) των ισραηλινών προϊόντων και των θεσμών.
6) Τα παιδια είναι ισχυροτερα απο την Κατοχη
Η εμφάνιση της τακτικής της μη βίαιης αντίστασης ενάντια στην Κατοχή, παρουσιάζεται σε αυτή την εικόνα όπου ένα νεαρό αγόρι κρατάει ψηλά το χέρι του εναντίον ενόπλων Ισραηλινών στρατιωτών και ενός τανκ. Το σταθερό βλέμμα είναι μια οπτική αναφορά στον πυρήνα της Παλαιστινιακής έννοιας της σταθερότητας. Αυτή η αφίσα δημιουργήθηκε από τον Vladimar Tamari, έναν Παλαιστίνιο καλλιτέχνη που ζει (τότε και τώρα) στην Ιαπωνία, και απεικονίζει την αλληλεγγύη μεταξύ των Παλαιστινίων της διασποράς με εκείνους που ζουν κάτω από την κατοχή. Η χρήση των ιαπωνικών, όπως επίσης των αραβικών και αγγλικών στο κείμενο, σηματοδοτεί μια σύνδεση με τη διεθνή αλληλεγγύη.
7) Η Ιντιφαντα είναι η Φωνη της Παλαιστινιακης Ανεξαρτησιας και της Ειρηνης
Αυτή η αφίσα δόθηκε στη δημοσιότητα από την Προοδευτική Λίστα για την Ειρήνη, ένα πολιτικό κόμμα στο Ισραήλ που σχηματίστηκε από μια συμμαχία αριστερών Αράβων και Εβραίων ακτιβιστών (Μια έκδοση στα Εβραϊκά, της ίδιας αφίσας φέρει τη λεζάντα, «Ας μιλήσουμε στην ΟΑΠ»). Το περιστέρι είναι συχνή εικόνα στις Παλαιστινιακές αφίσες.
8) Gora Ιντιφαντα! (Μαζι με την Ιντιφαντα!)
Τυπωμένη από την Internazionistak Komite στη Χώρα των Βάσκων, η αφίσα δείχνει το βαθμό στον οποίο τα απελευθερωτικά κινήματα σε όλο τον κόσμο ταυτίστηκαν και εμπνεύστηκαν από την Ιντιφάντα. Η νεότητα του παιδιού, του οποίου η γροθιά μόλις που κυκλώνει την πέτρα, τιμά το ρόλο των νέων ως ηγετών της αντίστασης. Το αγόρι σε αυτή την εικόνα είναι ο Ramzi Aburedwan, τώρα γνωστός ως “Al Kamandjati” (ο βιολιστής), ο οποίος to 2002 ίδρυσε τoν Σύλλογο Kamandjati, για να ενθαρρύνει τους νέους Παλαιστίνιους να γράφουν μουσική και έτσι να ξεπερνάνε τις δυσκολίες της κατοχής.
9) Παλαιστινιες στην πρωτη γραμμη της Ιντιφαντα
Πριν από την Ιντιφάντα, οι ηρωικές μορφές που απεικονίζονται στις Παλαιστινιακές αφίσες ήταν οι Φενταγίν (αραβικά: αγωνιστές) που πολεμάνε το Ισραήλ με τον άμεσο ένοπλο αγώνα – συνήθως άνδρες και, σπάνια, γυναίκες μαχήτριες, όπως η Leila Khaled ή η Dalal Mughrabi. Αντίθετα, ο ήρωας σε αυτή την αφίσα είναι μια γυναίκα με παραδοσιακή στολή, χωρίς πυροβόλο όπλο. Η χρήση του όρου “πρώτη γραμμή” αναγνωρίζει τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες της Παλαιστίνης που συμμετέχουν άμεσα στην Ιντιφάντα, καθώς και την διεύρυνση των τρόπων αντίστασης. Το tatreez (Αραβικά: κέντημα) δηλαδή η διακόσμηση στην πέτρα ηρωοποιεί τη συμμετοχή των Παλαιστινίων γυναικών στην Ιντιφάντα.
10) 1948-1989
Η ξιφολόγχη που καρφώνει το πορτοκάλι και η ξιφολόγχη που σπάει το βράχο τονίζει την αντίθεση ανάμεσα στην συντριπτική βία και τον διωγμό των προσφύγων της Αλ Νάκμπα (Αραβικά: η Καταστροφή) το 1948, και τη μαζική αντίσταση στην κατοχή μέσω της Ιντιφάντα το 1989. Αυτή η αφίσα χρησιμεύει ως ανάμνηση τόσο της πρώτης επετείου της Ιντιφάντα, καθώς και της 15ης Μαΐου, της ημερομηνίας της Αλ Νάκμπα, το 1948, επίσης γνωστή ως “Ημέρα Αγώνα των Παλαιστινίων” και, όπως αναφέρεται εδώ, “ο σφετερισμός της Παλαιστίνης . “
11) Ιντιφαντα '89
Όπως και με το αντι-απαρτχάιντ κίνημα στη Νότια Αφρική, μια βασική στρατηγική της Ιντιφάντα ήταν να κάνει τα κατεχόμενα εδάφη ακυβέρνητα για το Ισραήλ. Το αγόρι που τεντώνει τη σφεντόνα του και η καύση των ελαστικών δείχνουν ότι ένα χρόνο μετά την Ιντιφάντα, ο παλαιστινιακός λαός δεν δείχνει σημάδια ότι έχει ειρηνεύσει.
12) Νεα μερα
Με την Ιντιφάντα ξεκίνησε μια νέα εποχή για την Παλαιστίνη. Ένας λαός που έχει έντονα υποστεί τη βίαιη καταστολή και τη λογοκρισία , ξεσπάει σε μια ενιαία προσπάθεια για αυτοδιάθεση. Ήταν, επίσης, μια νέα εποχή για τους αμερικανούς καλλιτέχνες, οι οποίοι εμπνεύστηκαν από τις θαρραλέες δράσεις των παλαιστινιών και ανέλαβαν μια δημιουργική δράση αλληλεγγύης. Αυτή η αφίσα είχε συμπεριληφθεί σε μια έκθεση το 1989 στο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια, με τίτλο “Ο εορτασμός του κράτους της Παλαιστίνης”. Αν και ονομαστικά το θέμα της έκθεσης σχετιζόταν με την δήλωση του Γιασέρ Αραφάτ για τη δημιουργία του κράτους της Παλαιστίνης, στις 15 Νοεμβρίου 1988, η πραγματική έμπνευση ήταν η ίδια η Ιντιφάντα. Αυτό μπορεί να συναχθεί από τα οπτικά στοιχεία σε πολλές από τις αφίσες της έκθεσης, όπως αυτά που παρατηρούνται εδώ: οι προκλητικά άοπλες μορφές , η σημαία, και το kaffiyeh.
Στο κείμενο του καταλόγου της έκθεσης επιβεβαιώνεται η σημασία της τέχνης της αφίσας, τόσο στην Ιντιφάντα όσο και στον ευρύτερο παλαιστινιακό αγώνα, όπως συνεχίζεται έως σήμερα.:
“Ενώ οι πολιτικοί παραπαίουν, εμείς δημιουργούμε, σε ορθογώνια από χαρτί, ένα μέρος όπου η Παλαιστινιακή σημαία μπορεί να κυματίζει ελεύθερα. Έχουμε προδιαγράψει στη σφαίρα της φαντασίας, το τέλος του αιματηρού ταξιδιού, ενώ τιμούμε τα δεινά που αναγκαστικά θα προκληθούν μέχρι να γεφυρωθεί η απόσταση ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα.“
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου