Τα Δεκεμβριανά (μέρος δεύτερο)

Ο εμφύλιος έχει αρχίσει. 

Το δεύτερο και τελευταίο μέρος του αφιερώματος στο Δεκέμβρη του 1944 με το φακό του Dmitri Kessel.

Στις 3 Δεκέμβρη συλλαλητήριο διαμαρτυρίας, για τη μονόπλευρη διάλυση του ΕΛΑΣ.

Ο κόσμος χτυπήθηκε δολοφονικά στο Σύνταγμα και υπήρξαν πολλοί νεκροί και τραυματίες.

Κηδεία με παλλαϊκή διαδήλωση την επόμενη. Νέα δολοφονικά χτυπήματα.

Στις 5 Δεκέμβρη και αφού οι διαδηλωτές χτυπιούνται για τρίτη συνεχόμενη μέρα, άνδρες του ΕΛΑΣ χτυπούν κι  αυτοί.

Μπαίνουν στο παιχνίδι με τανκς και οι Εγγλέζοι.

Τις επόμενες μέρες, χρησιμοποιούν και αεροπλάνα.

4 του Γενάρη, ο ΕΛΑΣ παίρνει εντολή να αποχωρήσει από την Αθήνα.

Ούτε μια φορά, στις 33 μέρες των μαχών, δεν συνήλθε η ΚΕ, ούτε καν το ΠΓ του ΚΚΕ.

(Γρηγόρης Φαράκος: Μαρτυρίες και Στοχασμοί)

Ο εμφύλιος είχε αρχίσει

Βλέπω Έλληνες να σκοτώνονται μεταξύ τους

Ολόκληρη τη νύχτα της Δευτέρας και την ημέρα της Τρίτης ακούγαμε πυροβολισμούς και ριπές. Την Τετάρτη οι Βρετανικές δυνάμεις ανέλαβαν δράση. Βρετανοί αλεξιπτωτιστές κατέλαβαν τα κεντρικά γραφεία του κομμουνιστικού κόμματος. Εκείνο το πρωί οι δρόμοι της Αθήνας ήταν έρημοι και ένα γκριζογάλανο πέπλο καπνού απλωνόταν σε όλη την πόλη. Οι εκρήξεις των οβίδων και των όλμων ενώνονταν με τους ήχους των ντουφεκιών και των αυτομάτων, Τα πυρά ήταν πυκνά, Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης βρισκόταν κάτω από τον έλεγχο του ΕΛΑΣ. Το ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετάνιας έγινε το κέντρο απ΄ όπου ο στρατηγός Σκόμπι, διοικητής των βρετανικών δυνάμεων, διεύθυνε τις επιχειρήσεις. Πολλά μέλη της ελληνικής κυβέρνησης, μερικοί με τις οικογένειες τους, έμεναν στο ξενοδοχείο. Η «πρώτη γραμμή» ήταν λίγα τετράγωνα πιο κάτω, στην πλατεία Ομονοίας. Από την άλλη πλευρά της πόλης, η περιοχή που ελεγχόταν από τους Βρετανούς και τους δεξιούς Έλληνες τέλειωνε στην Ακρόπολη.

(Dmitri Kessel)

Την Τετάρτη οι βρετανικές δυνάμεις ανέλαβαν δράση

Εκείνο το πρωί οι δρόμοι της Αθήνας ήταν έρημοι
κι ένα γκριζογάλανο πέπλο καπνού απλωνόταν σε όλη την πόλη

Η περιοχή που ελεγχόταν από τους Βρετανούς και τους δεξιούς Έλληνες τελείωνε στην Ακρόπολη

Ήταν πολλοί οι αθώοι Έλληνες γυναίκες και παιδιά που πέθαναν 

Τα πυρά ήταν πυκνά

Η «πρώτη γραμμή» ήταν λίγα τετράγωνα πιο κάτω, στην πλατεία Ομονοίας. Από την άλλη πλευρά της πόλης, η περιοχή που ελεγχόταν από τους Βρετανούς και τους δεξιούς Έλληνες τέλειωνε στην Ακρόπολη.

(Dmitri Kessel)

Η «πρώτη γραμμή» ήταν λίγα τετράγωνα πιο κάτω στην πλατεία Ομόνοιας

Βρετανική περίπολος προσπερνά πτώματα κρατουμένων που είχαν προσπαθήσει
να δραπετεύσουν από τις φυλακές Αβέρωφ

Βρετανικό τεθωρακισμένο έχει ανατιναχθεί κοντά στην Ομόνοια

Κοντά στην Ομόνοια μια ώρα μετά την κατάπαυση του πυρός

Ο Δημητρώφ, ηγέτης του ΚΚ Βουλγαρίας, ζητούσε από τον Μολότωφ, να επιτρέψουν τουλάχιστον οι Σοβιετικοί στον Τύπο τους, να κάνει μνεία στη δράση και στις επιτυχίες του ΕΛΑΣ.

 (Πολιτική και Πολιτικοί: Σπύρος Λιναρδάτος)

Έλληνες που έχουν συλληφθεί από τους Βρετανούς

Το ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετάνιας έγινε το κέντρο απ΄ όπου ο στρατηγός Σκόμπι, διοικητής των βρετανικών δυνάμεων, διεύθυνε τις επιχειρήσεις. Πολλά μέλη της ελληνικής κυβέρνησης, μερικοί με τις οικογένειες τους, έμεναν στο ξενοδοχείο.

(Dmitri Kessel)

Το Fortress Bar της Μεγάλης Βρετάνιας

Στο σαλόνι τα Μεγάλης Βρετάνιας δύο Ελληνοαμερικανοί συζητούν 

με αξιωματικούς της ρωσικής αποστολής

Στις 25 του Μάρτη του 1944, ο Στάλιν έστειλε συγχαρητήριο τηλεγράφημα για την εθνική μας εορτή, στο βασιλιά Γεώργιο και όχι στην κυβέρνηση που είχε εγκαθιδρυθεί στην ελεύθερη Ελλάδα από το ΕΑΜ               

 (Πολιτική και Πολιτικοί: Σπύρος Λιναρδάτος)

O παπα-Ανυπόμονος, χαρούμενος με την άφιξη της Σοβιετικής αποστολής στο βουνό, γύρισε και είπε στον Άρη:

«Καπετάνιε, ήρθαν οι δικοί μας» και ο Βελουχιώτης του απάντησε:

«Παπά, όλα τα γουρούνια την ίδια μούρη έχουν»

 (Από τα απομνημονεύματα του Ανυπόμονου)

Οι αξιωματικοί της ρωσικής αποστολής μοιράζονται διάφορα δωμάτια και διανυχτέρευαν. Εδώ ο συνταγματάρχης Ποπώφ

Ο στρατηγός Ρόναλντ Σκόμπι, διοικητής των βρετανικών δυνάμεων

Μέλη της Ελληνικής Κυβέρνησης με τις οικογένειες τους συζητούν στο σαλόνι της Μεγάλης Βρετάνιας. Στο κέντρο ο Στυλιανός Γονατάς

Ο Ρόναλντ Σκόμπι και ο Χάρολντ Αλεξάντερ στον εξώστη του Μεγάρου Σλήμαν

Οι Άγγλοι στην Ακρόπολη

Οι αλεξιπτωτιστές είχαν καταλύσει μέσα στο Μουσείο. Όπλα κιάλια και μπερέδες κρεμόντουσαν απ’ τα αγάλματα. Οι άνδρες ξαπλωμένοι στο πάτωνα, έγραφαν γράμματα και διάβαζαν στο φως των κεριών. Την επόμενη μέρα τους φωτογράφισα «σε ώρα εργασίας». Η είσοδο της Ακρόπολης ήταν φραγμένη με χοντρά ξύλα κι αμμόσακους. Οι αλεξιπτωτιστές, οπλισμένοι με αυτόματα, είχαν πάρει θέσεις πίσω από πεσμένες κολώνες και μέσα στον Παρθενώνα, όπου υπήρχε ένας σταθμός επικοινωνίας. 

Άγγλοι σε «ώρα εργασίας»

Οι αλεξιπτωτιστές είχαν καταλάβει την Ακρόπολη στις 6 Δεκεμβρίου
για να μην πέσει στα χέρια του ΕΛΑΣ

Είχαν πάρει θέση πίσω από τις πεσμένες κολώνες

Μέσα στον Παρθενώνα υπήρχε ένας σταθμός επικοινωνίας

Ο Βρετανός υπουργός Μακμίλαν, τηλεγραφούσε από την εξεγερμένη Αθήνα ότι «πλάι στους εξτρεμιστές του ΕΛΑΣ, οι διεστραμμένοι διανοούμενοι της έντυπης δημοσιογραφίας, είναι μεταξύ των πιο επικίνδυνων εχθρών μας».

Κατηγορούσε δηλαδή τους δικούς τους δημοσιογράφους, επειδή μετέδιδαν την αλήθεια, σχετικά με τα εγκλήματα της φιλοαγγλικής αστυνομίας του Άγγελου Έβερτ και των ίδιων των Αγγλικών στρατευμάτων!

«Εκτός από τους Τάϊμς, πρέπει να παλέψουμε και με το ΒΒC», έλεγε.

Η πρώτη μάχη στον πόλεμο της προπαγάνδας, είχε χαθεί για τους Βρετανούς.

(Φοίβος  Οικονομίδης: Το σύνδρομο του Οδυσσέα)

Η θέση της Ακρόπολης που δέσποζε στην πόλη ήταν ιδανική

Οι αλεξιπτωτιστές είχαν καταλύσει μέσα στο Μουσείο

Όπλα, κιάλια και μπερέδες κρεμόντουσαν από τα’ αγάλματα

 

Ο Τσώρτσιλ στην Αθήνα

Τα Χριστούγεννα του 1944 φτάνει το Τσώρτσιλ στην Αθήνα

Τσώρτσιλ και Δαμασκηνός

Σκόμπι, Τσώρτσιλ και Αλεξάντερ

Θα γινόταν συνάντηση της ελληνικής κυβέρνησης και του ΕΛΑΣ υπό την εποπτεία του Τσώρτσιλ και δεν υπήρχε ηλεκτρικό., Πάνω σε ένα τεράστιο τραπέζι είχαν τοποθετηθεί δώδεκα λάμπες θυέλλης που φώτιζαν το χώρο.

Οι σύνεδροι μπήκαν στο δωμάτιο. Στη μια πλευρά κάθισε ο Τσώρτσιλ, ο Άντονι  Ήντεν, ο σερ Χάρολντ Αλεξάντερ (διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων στη Μεσόγειο), ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός, ο συνταγματάρχης Ποπώφ και ο Αμερικανός πρέσβης Λίνκολν Μα Γω. Απέναντι τους κάθησαν τα μέλη της ελληνικής κυβέρνησης με τον Παπανδρέου επικεφαλή..  …

Φωτογράφιζα από την ελληνική πλευρά του τραπεζιού σημαδεύοντας με το φακό τον Τσώτσιλ. Μετά από μερικές λήψεις βρυχήθηκε: «φωτογράφησε τους Έλληνες. Είναι το δικό τους σώου» …. Η αντιπροσωπεία του ΕΛΑΣ δεν είχε φτάσει ακόμη. Παρά την εγγύηση που είχε δώσει ο Σκόμπι για ασφαλή διέλευση , η αντιπροσωπεία του ΕΛΑΣ αντιμετώπισε προβλήματα και καθυστέρησε να περάσει τις γραμμές. 

(Dmitri Kessel)

Συνέχισα να φωτογραφίζω χρησιμοποιώντας το δραματικό φωτισμό του δωματίου

Η ανακωχή

Μερικές μέρες αργότερα, στις 11 Ιανουαρίου 1945, ο στρατηγός Σκόμπι και οι εκπρόσωποι του ΕΑΜ, Ζέβγος, Παρτσαλίδης, Μακρίδης και Αθηνέλης υπόγραψαν ανακωχή. Η κατάπαυση του πυρός έγινε στις 15 Ιανουαρίου 1945.

Περί τα τέλη Νοεμβρίου του 1944, η «Αστερόεσσα», εφημερίδα του Αμερικάνικου στρατού, δημοσίευσε φωτογραφία του γενειοφόρου υποστράτηγου Άρη Βελουχιώτη, με σχόλιο έκδηλα ευνοϊκό. Το Μάρτη του 1945, ο Άρης σε επιστολή του, κατηγορεί την ηγεσία του ΚΚΕ, γιατί δεν έβαλε στο παιχνίδι Ρώσους και Αμερικάνους, ώστε να μη δοθεί μια φιλοεγγλέζικη λύση, στο Ελληνικό πρόβλημα.

(Φοίβος  Οικονομίδης: Το σύνδρομο του Οδυσσέα)

'Αρης Βελουχιώτης

Στα μέσα του 1944 οι Άγγλοι αποφασίζουν να σταματήσουν τη ρίψη προκηρύξεων κατά των ταγματαλητών, ύστερα από αίτημα του Γ. Παπανδρέου που προετοίμαζε το στρατό του κατά του ΕΛΑΣ.

(Φοίβος  Οικονομίδης: Το σύνδρομο του Οδυσσέα)

Γεώργιος Παπανδρέου

Τ
Το ΕΑΜ μέχρι ηλιθιότητος, επιμένει στην πολιτική της εθνικής ενότητος.

Γ. Παπανδρέου 30/12/1944

 (Γρηγόρη Φαράκος: Μαρτυρίες και Στοχασμοί)

Όσοι Αθηναίοι αναζητούσαν χαμένους συγγενείς περπατούσαν
κλείνοντας τις μύτες με μαντήλια

 Οδός 3^ης Σεπτεμβρίου

Πολλά κτήρια είχαν σωριαστεί σε ερείπια

Οι αντιστασιακοί, την είχαν την εξουσία και την παραδώσαν. Άμα έχεις την εξουσία και την παραδίδεις, κάνεις ανοιχτή προδοσία.
Χαρίλαος Φλωράκης:  Σε ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το 1991

(Γρηγόρη Φαράκος: Μαρτυρίες και Στοχασμοί)

Πηγή:kaistriotis.blogspot.gr