Σάββας Μιχαήλ: Aπο το Σύνταγμα στην Πουέρτα Ντελ Σολ και ξανά στο Σύνταγμα

Το παρόν κείμενο το βρήκαμε στην ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ PRAXIS

Καθώς οι προετοιμασίες για τον εορτασμό των Χριστουγέννων προχωρούσαν κανονικά, το Δεκέμβρη του 2008, στο Σύνταγμα, στο κέντρο της Αθήνας μπροστά από τη Βουλή, το τεράστιο χριστουγεννιάτικο δέντρο, όπως θα έλεγε κι ο ποιητής William Blake «καιγότανε λαμπρό μέσα στο δάσος της νύχτας». Αυτό το μνημείο του κιτς που έστησε ο δεξιός δήμαρχος Νικήτας Κακλαμάνης, ο οποίος καυχιόταν κιόλας ότι ήταν το υψηλότερο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Ευρώπη, έπαιρνε φωτιά από τους νεαρούς εξεγερμένους κατά την διάρκεια του μαζικού ξεσηκωμού του αξέχαστου αυτού μήνα. Ήταν μια από τις πιο θεαματικές και εμβληματικές δράσεις της  Εξέγερσης του Δεκέμβρη.

Το Μάη του 2011, ένα άλλο απροσδόκητο συμβάν ξέσπασε στο ίδιο σημείο: από τις 25 Μάη και κάθε μέρα, δεκάδες χιλιάδες και στη συνέχεια, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώνονται στο Σύνταγμα (όπως και στις πιο κεντρικές πλατείες όλων των πόλεων σε ολόκληρη τη χώρα) ενάντια στο νέα κύμα των μέτρων κοινωνικού κανιβαλισμού, τα οποία η Ε.Ε., η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Δ.Ν.Τ., η περίφημη «τρόικα», θέλουν να επιβάλουν μέσω της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ στον ελληνικό λαό. Η διάσωση της Ελλάδας το Μάη του 2010 απέτυχε εντελώς να αποτρέψει την χρεοκοπία, παρά τις εξαιρετικά άγριες περικοπές που επεβλήθησαν σε μισθούς, συντάξεις, θέσεις εργασίας και στις συνθήκες διαβίωσης της συντριπτικής πλειοψηφίας, το φάντασμα της καταστροφής πλανιέται όχι μόνο πάνω από την Ελλάδα αλλά και πάνω από ολόκληρη την Ευρώπη και ακόμα πιο πέρα…

Το ελληνικό «κίνημα των πλατειών» ή το Κίνημα για «Άμεση Δημοκρατία Τώρα» εμπνεύστηκε από τους Ισπανούς αγανακτισμένους(indignados) του κινήματος Μ15(15 Μάη), το οποίο απαιτεί «πραγματική δημοκρατία τώρα», ενάντια στο υπάρχον πολιτικό σύστημα και τα αντιλαϊκά μέτρα, καταλαμβάνοντας τη Puerta del Sol, την κεντρική πλατεία της Μαδρίτης, όπως και επίσης και τις πλατείες της Βαρκελώνης και άλλων μεγάλων πόλεων της Ισπανίας. Οι ισπανικές (και οι ελληνικές) κινητοποιήσεις ακολούθησαν το παράδειγμα και την οργανωτική μέθοδο της Πλατείας Ταχρίρ στο Κάιρο, του κέντρου της Αιγυπτιακής Επανάστασης που ανέτρεψε τη δικτατορία του Μπουμπάρακ. Οι χειρότεροι φόβοι της άρχουσας τάξης στην Ευρώπη, καθώς και οι προβλέψεις των επαναστατών Μαρξιστών, συμπεριλαμβανομένου και του ΕΕΚ, αρχίζουν να υλοποιούνται: η επανάσταση μετακινείται από την νότια ακτή της Μεσογείου στη βόρεια της ακτή. 

       Από την πτώχευση…

Όταν το υψηλότερο «χριστουγεννιάτικο δέντρο της Ευρώπης» καιγόταν στην πλατεία Συντάγματος στην εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008, γράφτηκαν σαν σύνθημα, στον τοίχο του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι ευχές στα αγγλικά της εξεγερμένης νεολαίας προς την παγκόσμια άρχουσα τάξη: Merry Crisis and a Happy New Fear-καλή κρίση και ευτυχισμένος ο νέος φόβος!

        Η εξέγερση του Δεκέμβρη στην Ελλάδα, την επαύριον της κατάρρευσης της Lehman Brothers και της άμεσης απειλής διάλυσης του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, χαρακτηρίστηκε σωστά από τον τότε επικεφαλής του ΔΝΤ (που τόσο άδοξα εξέπεσε τώρα), τον Ντομινίκ Στρός- Καν ως «η πρώτη πολιτική έκρηξη της τρέχουσας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης».

Το διεθνές χρηματιστικό κεφάλαιο, και ιδιαίτερα η καπιταλιστική ηγεσία των κρατών του σκληρού πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήξεραν πολύ καλά ότι η ελληνική οικονομία ήταν ο «αδύναμος κρίκος» στην αλυσίδα της Ευρωζώνης, και το σκοτεινό μέλλον της απειλούσε, σε συνθήκες παγκόσμιας κρίσης, το μέλλον ολόκληρου του Ευρωπαϊκού καπιταλισμού, και πρώτα απ’ όλα τις υπερεκτεθειμένες Γερμανικές και Γαλλικές τράπεζες. Είναι πια γνωστό κι αποδειγμένο ότι οι αρχές της Ε.Ε. ήξεραν ήδη την πραγματική κατάσταση, πολλούς μήνες, αν όχι χρόνια, προτού ανακοινώσει, στο τέλος του 2009,  η νεοεκλεγείσα τότε «σοσιαλιστική» κυβέρνηση Παπανδρέου τη «δημιουργική στατιστική» της προηγούμενης δεξιάς κυβέρνησης Καραμανλή, και το κίνδυνο παύσης πληρωμών της κρατικής οικονομίας.

 Όταν η Εξέγερση του Δεκέμβρη τελείωνε, το Φλεβάρη του 2009, ο τότε Γερμανός Υπουργός Οικονομικών και μέλος του SPD, Steinbrück, είχε κοινοποιήσει όλα τα αποδεικτικά στοιχεία της άθλιας κατάστασης της ελληνικής οικονομίας στον «σύντροφό» του Γιώργο Παπανδρέου, τον τότε αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, του ΠΑΣΟΚ. Καθώς η μυστική αυτή συνομιλία έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια των τελευταίων μαχών της Εξέγερσης του Δεκέμβρη κι ενώ  είχε γίνει προφανής, στην πράξη,  η πλήρης αδυναμία της κυβέρνησης Καραμανλή να ελέγξει μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, οι ηγέτες της Γερμανίας και της Ε.Ε. ανησυχούσαν για τους απροσμέτρητους κινδύνους μιας νέας έκρηξης, που θα προκαλούνταν από την επικείμενη ελληνική οικονομική καταστροφή. Έπρεπε να προετοιμάσουν μια εναλλακτική κυβέρνηση, περισσότερη αποδεκτή από τον λαό για να αντιμετωπίσει την επερχόμενη κρίση, και ο καλύτερος διαθέσιμος υποψήφιος ήταν ο Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ.

Τον Ιούλιο του 2009, ο Αλμούνια από την Ε.Ε. και τον Σεπτέμβριο του 2009, ο ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν, τις παραμονές των βουλευτικών εκλογών του Οκτωβρίου στην Ελλάδα, είχαν συνομιλίες με τον Παπανδρέου όπου και τον προειδοποίησαν για το τεράστιο έλλειμμα και το πρόβλημα χρέους της χώρας. Ο Παπανδρέου ήξερε πολύ καλά την πραγματική κατάσταση όταν έλεγε ψέματα, στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας που τον έφερε στην εξουσία, ότι «λεφτά υπάρχουν» για την χρηματοδότηση Κευνσιανού τύπου μέτρων υπέρ των λαϊκών στρωμάτων. Συνέχισε δε τη μυστική διπλωματία με τα αφεντικά του στην Ε.Ε. και το ΔΝΤ για να εφαρμόσει τις επιταγές τους, ενώ συνέχιζε τα ασύστολα ψέματα στον λαό, πριν και μετά την έκρηξη της κρίσης χρέους, μέχρι και σήμερα.

Το Μάη του 2010, παρουσιάστηκε το δάνειο διάσωσης των 110 δις ευρώ στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Κομισιόν, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ, με τη σφραγίδα του περίφημου «Μνημονίου» και με την κυβέρνηση Παπανδρέου να παίρνει δρακόντεια μέτρα ενάντια σε μισθούς, συντάξεις, θέσεις εργασίας, κοινωνικές υπηρεσίες και συνθήκες διαβίωσης. Το Μνημόνιο έσπειρε τη μιζέρια στο λαό, αλλά το ίδιο απέτυχε παταγωδώς σχετικά με τον υποτιθέμενο στόχο του, τη διάσωση της Ελλάδας από τη κρατική χρεοκοπία. Παρ’ όλα αυτά, οι αρχιτέκτονες αυτού του τερατουργήματος, γνώριζαν πολύ καλά ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, και η βαθειά ύφεση που δημιουργείται σε αυτήν την τόσα στενά συνδεδεμένη με το ευρώ οικονομία, μέσω της αναγκαστικής «εσωτερικής υποτίμησης», θα έκανε πολύ χειρότερη την ήδη απελπιστική κατάσταση.

Η «διάσωση» του Μάιου του 2010 δεν είχε ως στόχο να αποφύγει την ελληνική στάση πληρωμών ως τέτοια αλλά την κατάρρευση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, και κυρίως, των γαλλικών και γερμανικών τραπεζών που ήταν υπερ-εκτεθειμένες στο ελληνικό χρέος. Προχώρησαν έτσι στην δημιουργία μια «αντιπυρικής ζώνης» προστασίας για να εμποδίσουν την μετάδοση της πυρκαγιάς στην ευρωπαϊκή περιφέρεια και σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Όταν το Νοέμβριο του 2010, η Ιρλανδία κλήθηκε να ζητήσει επειγόντως διάσωση, ήταν ήδη προφανές (και η δική ανάλυσή μας του ΕΕΚ, εκείνο τον καιρό, το δήλωνε απερίφραστα και  ξεκάθαρα) ότι οι προληπτικοί χειρισμοί  για την αποφυγή ελληνικού χρεοστασίου είχαν αποτύχει, με ορατό αποτέλεσμα την κρίση χρέους της ευρωζώνης  να επανεμφανίζεται δριμύτερη παρά ποτέ. Ακολούθησε η διάσωση της Πορτογαλίας και η ελληνική αδυναμία αποπληρωμής των χρεών επανήλθε δραματικά στο προσκήνιο.

       «Τον Μάη του 2010», γράφει η Aline van Duyn στους Financial Times « η κρίση χρέους στην  ευρωζώνη εξερράγη και βύθισε τις αγορές. Υπήρχε φόβος μιας άμεσης παύσης πληρωμών στα κρατικά ομόλογα από την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, ακόμα και την Ισπανία […] πράγματι οι επιπτώσεις στην μετά το 2008 ανάκαμψη ήταν τόσο σοβαρές και παγκόσμιες ώστε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να αναγκαστεί να αποφασίσει να στηρίξει την αμερικάνικη οικονομία με ένα έξτρα πακέτο 600$ δις. Γιατί συμβαίνει λοιπόν, τώρα, το ίδιο, τον Μάη του 2011;» (FT 25 Μάιου 2011, σελ.16)

Αυτό που συμβαίνει εκδηλώνει την παταγώδη αποτυχία των άνευ προηγουμένου επεμβάσεων των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών, μετά την κατάρρευση της  Lehman Brothers και την άμεση απειλή παγκόσμιας χρηματοπιστωτική διάλυσης, με ενέσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων, με πλημμυρίδες ρευστότητας μέσω των «πακέτων σταθερότητας», «πακέτων διάσωσης», «ποσοτικής χαλάρωσης» κτλ. για να σταματήσει και να αντιστραφεί η βύθιση του συστήματος στην άβυσσο. Όλες οι προσπάθειες δεν ήταν μόνο ανώφελες αλλά μετατράπηκαν και σε μπούμερανγκ.

Η επιχείρηση μετατροπής του ιδιωτικού χρέους σε δημόσιο δημιούργησε γιγαντιαία ελλείμματα και μια άνευ προηγουμένου κρίση κρατικής υπερχρέωσης στην Ευρώπη και στην Αμερική. Η Ελλάδα είναι ο μικρόκοσμος του τι συμβαίνει στον παγκόσμιο καπιταλισμό. Η ένεση ρευστότητας απέτυχε να δημιουργήσει μια βιώσιμη ανάπτυξη της αμερικανικής και της παγκόσμιας οικονομίας. Αντίθετα, οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ότι η ανεργία συνεχίζει να διογκώνεται στην Αμερική αλλά και στην Ευρώπη. Μια επιβράδυνση της Αμερικανικής οικονομίας βρίσκεται σε εξέλιξη ενώ η Κίνα εντείνει την δημοσιονομική περιστολή για να  καταπολεμήσει την  σπειροειδή ανέλιξη του πληθωρισμού και για να αποφύγει μιαν ανώμαλη προσγείωση του ρυθμού ανάπτυξής της.

Η μαζική κρατική παρέμβαση ήταν αναποτελεσματική. Απέτυχε να φέρει την  αναζωογόνηση  μιας καπιταλιστικής οικονομίας βυθισμένης σε μια χωρίς προηγούμενο κρίση υπερσυσσώρευσης. Εκείνο που κατάφερε ήταν κυρίως να δημιουργήσει κερδοσκοπικές φούσκες τόσο στον Βορρά όσο αλλά κυρίως στο Νότο, όπου οι πληθωριστικές πιέσεις επιδείνωσαν τις κοινωνικές αντιθέσεις οδηγώντας στην έκρηξη της κοινωνικής επανάστασης στη Βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή- ένα νέο στάδιο της παγκόσμιας επανάστασης που έχει ήδη αλλάξει δραματικά τη γεωπολιτική δυναμική της πιο σημαντικής από στρατηγικής απόψεως περιοχής του πλανήτη και που αρχίζει να επεκτείνεται τώρα και στις βόρειες, ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου.

Η Ελλάδα έγινε ξανά η αφετηρία μιας νέας φάσης της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας κρίσης, επαναφέροντας το φάσμα μιας νέας, τύπου Lehman Brothers, παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής καταστροφής.

 Ένα χρόνο μετά την επιχείρηση «διάσωσης» της Ελλάδας, κανένας από τους δημοσιονομικούς στόχους του Μνημονίου δεν έχει επιτευχθεί, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ σκαρφάλωσε από το 110% στο 160%, η οικονομία έχει βυθιστεί σε μια βαθιά και παρατεταμένη ύφεση, που την καταδικάζει σε βασανιστικό θάνατο από ασφυξία, ενώ η ελληνική κυβέρνηση σήκωσε ξανά τα χέρια ψηλά για να ζητήσει νέα δανειοδοτική ένεση σωτηρίας, ώστε να αποφευχθεί το επικείμενο αναγκαστικό χρεοστάσιο. Ένα σύνολο 60-70 δις ευρώ είναι αναγκαίο σύμφωνα με τον οίκο Fitch, το ποσό ανέρχεται στα 100δις ευρώ) μέχρι το τέλος του 2013, τα μισά εκ των οποίων θα μαζευτούν μέσω ενός ευρύτατου προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων της κρατικής περιουσίας και τα άλλα μισά θα δοθούν, με τοκογλυφικό πάντα επιτόκιο, από την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ.

Η ανανεωμένη και επιδεινωμένη κρίση χρέους στην Ελλάδα και την Ευρωζώνη αποκάλυψε τόσο τις διεθνείς διαστάσεις του προβλήματος όσο και τις βαθιές διαφορές μεταξύ της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ., μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών, κυρίως της Γερμανίας, μεταξύ των ευρωπαϊκών αρχουσών τάξεων και μέσα στην ίδια την ελληνική αστική τάξη επίσης. Ένα μέρος των καπιταλιστών στην Ε.Ε,  στις αγγλοσαξονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που στοιχημάτισαν στην ελληνική χρεοκοπία, αλλά και ένα τμήμα της ελληνικής αστικής τάξης απαιτεί αναδιάρθρωση, μια ελεγχόμενη χρεοκοπία, σε συνδυασμό με έξοδο από το ευρώ και επιστροφή στη δραχμή. Ο προφανής στόχος που προβάλλεται είναι να σπάσει ο φαύλος κύκλος του χρέους και του ελλείμματος μέσω της αύξησης της ελληνικής ανταγωνιστικότητας και των εξαγωγών, στόχος εντελώς απίθανος στις σημερινές ζοφερές συνθήκες της πτώσης της ζήτησης στην παγκόσμια αγορά.

Ένα άλλο τμήμα, στο οποίο ηγούνται τα στελέχη της Ε.Κ.Τ. αντιτίθεται στην ιδέα της αναδιάρθρωσης, φοβούμενοι ότι οποιαδήποτε μορφή χρεοκοπίας θα επεκταθεί και στις άλλες υπό «διάσωση» χώρες, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, αλλά κυρίως στην Ισπανία, την τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε, ακόμα και στην Ιταλία, την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία, η οποία πρόσφατα υποβαθμίστηκε από ΑΑΑ σε «αρνητική προοπτική» από την Standards & Poors, δίνοντας ένα τεράστιο πλήγμα στο εύθραυστο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και στις χώρες του σκληρού πυρήνα, την Γερμανία και την Γαλλία.

       Ο Lorenzo Bini Smaghi, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ε.Κ.Τ.  και μέλλων πρόεδρός της προειδοποίησε: «η αναδιάρθρωση του χρέους ή η έξοδος από το ευρώ θα αντιστοιχούσε με θανατική ποινή[…] η αποσταθεροποιητική επίδραση θα είναι δραματική. Οι οικονομολόγοι που φαντάζονται ότι οι επιπτώσεις θα είναι συγκρατημένες θυμίζουν εκείνους που στα μέσα του Σεπτεμβρίου του 2008 έλεγαν ότι οι αγορές είναι πλήρως προετοιμασμένες για μια ενδεχόμενη χρεοκοπία της Lehman Brothers.»(FT 30 Μάιου, 2011, σελ.3)

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τις πιο δραματικές συνέπειες της ανανεωμένης κρίσης χρέους. «Τα γεγονότα στην Ελλάδα έφεραν την ευρωζώνη σε ένα σταυροδρόμι», δήλωσε ο Jens Weidmann, πρόεδρος της Bundesbank και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ε.Κ.Τ., στο Αμβούργο στις 20 Μαΐου (F.T., 25 Μαΐου 2011, σελ.9), «ο μελλοντικός χαρακτήρας της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης θα καθοριστεί από τον τρόπο που θα αντιμετωπιστεί αυτή ακριβώς η κατάσταση.»

Οι επιλογές είναι «αφόρητες» όπως έγραψε και ο Martin Wolf: «Η ευρωζώνη είναι αντιμέτωπη με την επιλογή μεταξύ δυο ανυπόφορων επιλογών: ή χρεοκοπία και μερική διάλυση ή ανοιχτή επ’ αόριστον στήριξη [της Ελλάδας και των άλλων υπό χρεοκοπία μελών της ευρωζώνης].» (FT 1 Ιουνίου 20011, σελ. 9)

       Ο Wolfgang Münchau το έθεσε ωμά: «ή η Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. θα συνεχίσει να αιμοδοτεί κεφαλαιακά την Ελλάδα για όσο χρειαστεί, ή η Ελλάδα θα εξαναγκαστεί σε μια σκληρή χρεοκοπία. […] Το αντίτιμο για τη συνεχιζόμενη στήριξη από την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. είναι μια κάποια απώλεια της οικονομικής κυριαρχίας […] Η πραγματική επιλογή που υποφώσκει είναι: είτε μείωση της ευρωζώνης στον Γερμανικό της πυρήνα είτε  πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης». (FT 30 Μαΐου, 2001, σελ.9) Η πρώτη επιλογή είναι αυτοκτονική, όχι μόνο για το σύνολο του ευρωπαϊκού χώρου, αλλά και για την ίδια την Γερμανία, η οποία θα χάσει το εξαγωγικό της πλεονέκτημα ΄  η δεύτερη επιλογή αποδείχθηκε ξανά, καθ’ όλη την διάρκεια της κρίσης μετά το 2008, αντιδραστική ουτοπία. 

      Μια βιεννέζικου τύπου συμφωνία (στα χνάρια της συμφωνίας που επετεύχθη στην αυστριακή πρωτεύουσα για την κρίση χρέους στην Ανατολική Ευρώπη) για το μετακύλιση (roll over) του ελληνικού χρέους, αντικαθιστώντας με νέα ληξιπρόθεσμα χρεόγραφα χωρίς υπαναχώρηση στις δεσμεύσεις προς τους δανειστές, είναι  ο συμβιβασμός που  είναι αναγκασμένοι να κάνουν για την ώρα ώστε να αποφευχθεί ένα ελληνικό χρεοστάσιο τον ερχόμενο Ιούλιο.

Το νέο,όμως, «πακέτο διάσωσης» συνοδεύεται από «μια πρωτοφανή εξωτερική επέμβαση στην ελληνική οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της διεθνούς ανάμιξης στην είσπραξη των φόρων και στις ιδιωτικοποιήσεις της κρατικής περιουσίας» (FT 30 Μαΐου, 2011 σελ.1). Οποιαδήποτε έννοια εθνικής, οικονομικής ή πολιτικής κυριαρχίας καταντά πια κοροϊδία και η Ελλάδα υποβαθμίζεται απροσχημάτιστα στη θέση ενός υποταγμένου προτεκτοράτου, υπό την άμεση εξουσία της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ., σε συνθήκες χειρότερες σε σχέση με ό,τι συνέβη από τη μισητή τρόικα έως τώρα.

       Κάτι τέτοιο, όμως, είναι πιο εύκολο να λέγεται παρά να γίνεται πράξη: ο σημαντικότερος  παράγοντας είναι η επέμβαση των μαζών στην αρένα που καθορίζεται η μοίρα τους.

… στην άνοδο των μαζών

         Η εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008 ήταν μόνο το προανάκρουσμα. Πριν και κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του Μνημονίου από ΔΝΤ/ΕΚΤ/Ε.Ε. και την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ το 2010-2011 η μαχητικότητα της εργατικής τάξης αποδείχθηκε –αλλά ταυτόχρονα παγιδεύτηκε- από μια σειρά 24ώρων γενικών απεργιών, που οργανώθηκαν από τις γραφειοκρατικές συνδικαλιστικές ενώσεις υπό ΠΑΣΟΚική ηγεσία της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ. Η απογοήτευση όλο και αυξανόταν στους ανθρώπους, ενώ οι ψευδαισθήσεις ότι μια απλή κινητοποίηση όσο δυνατή και να είναι θα μπορούσε να είναι και νικηφόρα όπως παλιά, ξεθώριαζαν. Για παράδειγμα το 2001 μια 24ωρη Γενική Απεργία νίκησε το νομοσχέδιο Γιαννίτση, την προηγούμενη απόπειρα ενάντια στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα.

        Το διασπαστικό, σεχταριστικό,  γραφειοκρατικό αλλά άκαρπο ΠΑΜΕ, το συνδικαλιστικό όργανο του σταλινικού ΚΚΕ δεν έδωσε διέξοδο αλλά επιδείνωσε την λαϊκή απογοήτευση, και οι σταλινικές δημόσιες συγκεντρώσεις άρχισαν να βαλτώνουν και να φυλλοροούν, όπως έγινε πολύ  εμφανές το Μάρτη του 2011.

        Η τυφλή βία από μεμονωμένα στοιχεία, όπως στα τραγικά γεγονότα της 5ης Μάη 2010, όταν κατά τη διάρκεια της Γενικής Απεργίας 3 εργαζόμενοι πέθαναν από ασφυξία στην Μαρφίν μετά από ρίψεις μολότοφ ή η επίθεση στη λαϊκή αγορά της Καλλιδρομίου στα  Εξάρχεια, στις αρχές του Μαΐου 2011, οδήγησαν το αναρχικό κίνημα στη  παράλυση.

        Η κρατική καταστολή κλιμακώθηκε από Γενική Απεργία σε Γενική Απεργία  φθάνοντας στο αποκορύφωμά της στα όργια της αστυνομικής βίας την 11η Μαΐου 2011, όταν ένας νέος παραλίγο να σκοτωθεί, δεκάδες  στάλθηκαν στα νοσοκομεία με σοβαρά τραύματα, και το κέντρο της Αθήνα  μετατράπηκε ξανά σε θάλαμο αερίων από τη μαζική χρήση τεράστιων ποσοτήτων δακρυγόνων από την αστυνομία. Την ίδια στιγμή, οι νεο-Ναζί  της «Χρυσής Αυγής», υπό αστυνομική προστασία, ξεκίνησαν μια πραγματική Νύχτα των Κρυστάλλων στις 12 Μαΐου, επιτιθέμενοι σε  μετανάστες και στα καταστήματά τους, σκοτώνοντας έναν μετανάστη εργάτη από το Μπαγκλαντές και λιντσάροντας πολλούς ακόμα μετανάστες, κυρίως  τους «έγχρωμους» ή τους «μαύρους» στην Ομόνοια, στο κέντρο της Αθήνας.

        Τις πρώτες δυο βδομάδες του Μαΐου 2011, κυριάρχησαν στο προσκήνιο η κρατική τρομοκρατία και οι υπό κρατική προστασία φασιστικές ομάδες, ενώ ο περισσότερος λαός παρέμενε βυθισμένος στην κοινωνική απόγνωση και  στην οργή.

       Ξαφνικά, χωρίς κανείς να μπορεί να το προβλέψει, όπως συνέβη και στις Αραβικές χώρες και την Ισπανία, ολόκληρο το πολιτικό τοπίο άλλαξε δραματικά τις τελευταίες βδομάδες του Μαΐου και στις αρχές Ιουνίου, με την ισχυρή εμφάνιση του «κινήματος των πλατειών», ακολουθώντας το παράδειγμα του κινήματος της 15ης Μάη στην Puerta del Sol και σε άλλες Ισπανικές πλατείες.

        Δεκάδες και έπειτα εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων συγκεντρώνονται, πολύ  από αυτούς για πρώτη φορά στη ζωή τους, στο Σύνταγμα και σε άλλες  κεντρικές πλατείες σε όλη την Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη, στη Πάτρα, στο  Βόλο, στην Χαλκίδα, στην Λάρισα, την Λαμία, τα Γιάννενα, την Πρέβεζα, τις πόλεις της Κρήτης και σε όλη την χώρα. Για πρώτη φορά μετά τον Δεκέμβρη του 2008  είχε να παρουσιαστεί παρόμοιο τεράστιο μαζικό κίνημα, αυτήν την φορά, όμως, με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά σε σχέση με την προηγούμενη νεολαιίστικη εξέγερση.

        Τον Δεκέμβρη του 2008 ήταν μια νέα γενιά χωρίς μέλλον, άνεργη ή με μαύρη, ελαστική εργασία, κάτω από διαρκή αστυνομική καταστολή που εξεγέρθηκε. Ήταν η εξέγερση αυτών που σπρώχνονται στο περιθώριο της  κοινωνικής ζωή από ένα κοινωνικό σύστημα σε παρακμή και σε κρίση, η εξέγερση των «αουτσάιντερ» - αλλά όχι μιας απομονωμένης μειονότητας: χωρίς μαζική λαϊκή υποστήριξη από την πλειοψηφία που βίωνε της αυξανόμενες κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες και ήταν σε όλο και αυξανόμενη  σύγκρουση με τη δεξιά κυβερνητική πολιτική, οι εξεγερμένοι νέοι δεν θα μπορούσαν να συνεχίσουν την εξέγερση για τόσες εβδομάδες, ακόμα και  μήνες, σε ολόκληρη την Ελλάδα, επιτιθέμενοι σε αστυνομικά τμήματα και  τράπεζες.

       Tο Μάιο του 2011, όμως, δεν είναι  οι «αουτσάιντερ» κι οι αποκλεισμένοι από την κυρίαρχη τάξη πραγμάτων που εξεγείρονται αλλά το λεγόμενο «mainstream» που στην πλειοψηφία του προέρχεται από τις μεσαίες τάξεις και κινητοποιείται  μαζικά, ειρηνικά, ανεξάρτητα ή ακόμη και εχθρικά απέναντι σε όλες τις πολιτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο, το  Facebook και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να συγκεντρωθούν σε πλατείες, ακολουθώντας τα παραδείγματα της Puerta del Sol της Μαδρίτης  και της Αραβικής Άνοιξης.

       Τα αστικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, η δεξιά αντιπολίτευση, η  υπερ-συντηρητική και σοβινιστική Εκκλησία, διάφορες εθνικιστικές  ομάδες στο χώρο της άκρας Δεξιάς, ακόμη και η ίδια η κυβέρνηση του  ΠΑΣΟΚ προσπάθησαν αρχικά να πατρονάρουν  αυτό το κίνημα εξυμνώντας την  «εθνική», «μη βίαιη», και πάνω απ’ όλα, αντικομματική και  αντισυνδικαλιστική στάση του: την πρώτη ημέρα της κινητοποίησης, στις 25 Μαΐου, όταν οι απεργοί εργαζόμενοι της υπό ιδιωτικοποίηση ΔΕΗ ήρθαν στο Σύνταγμα, οι συγκεντρωμένοι «αγανακτισμένοι», φώναζαν κατά  των νεοεισερχομένων, απωθώντας τους από την πλατεία.  

       Οι κύκλοι της αστικής εξουσίας και τα μέσα ενημέρωσης τους σκόπιμα επιχείρησαν να αντιπαραθέσουν τον ειρηνικό Μάιο του 2011 στον «βίαιο Δεκέμβρη του 2008», με τον ίδιο τρόπο που και η γαλλική αστική τάξη είχε αντιπαραθέσει την «άσκημη επανάσταση» του παριζιάνικου προλεταριάτου τον Ιούνιο του 1848 στην «ωραία επανάσταση» του  Φεβρουαρίου του 1848, όταν όλες οι τάξεις, οι αστοί και μικροαστοί  δημοκράτες και η εργατική τάξη ήταν ενωμένοι ενάντια στο παλιό  καθεστώς.

       Το πρόβλημα, όμως, για τους αστούς, είναι ότι πολύ γρήγορα ο "ωραίος" Μάιος του 2011 γίνεται διαρκώς  «πιο άσχημος», για τα αστικά γούστα. Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι συμμετέχουν στο κίνημα των αγανακτισμένων και η συγκέντρωση στο Σύνταγμα έγινε μόνιμη μέρα και νύχτα, η ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος εντείνεται και βαθαίνει.

       Τούτο εκφράζεται στην αυτοοργάνωση του λαού στην πλατεία Συντάγματος και στην διαδικασία της ανοικτής και μαζικής Γενικής Λαϊκής Συνέλευσης που λαμβάνει χώρα από τις 9 μ.μ. έως τις μεταμεσονύχτιες ώρες με χιλιάδες συμμετέχοντες.

      Τα αντισυνδικαλιστικά συνθήματα εγκαταλείφτηκαν και δράσεις αλληλεγγύης  υπέρ  απεργών εργαζομένων ( π.χ. για τους λιμενεργάτες του υπό  ιδιωτικοποίηση λιμανιού του Πειραιά) ή καταλήψεων (π.χ. στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο) αποφασίστηκαν με συντριπτική πλειοψηφία. Ρατσιστικά αντι-μεταναστευτικά συνθήματα ή ακροδεξιά στοιχεία αποδοκιμάστηκαν και απορρίφθηκαν από τους συγκεντρωμένους Αγανακτισμένους . Το  σύνθημα και πανό για Γενική Πολιτική Απεργία Διαρκείας για την  ανατροπή της κυβέρνησης και το διώξιμο της «τρόικα» ΔΝΤ/ ΕΚΤ / ΕΕ  ψηφίστηκε με μεγάλη πλειοψηφία στη Γενική Συνέλευση. Το αίτημα διαγραφής του συνόλου του εξωτερικού χρέους ως κεντρικός στόχος του κινήματος των Αγανακτισμένων έγινε δεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία, πλειοψηφώντας κατά της πρότασης των ρεφορμιστών "αριστερών οικονομολόγων" για μια διαγραφή μόνο του λεγόμενου «επαχθούς» τμήματος του χρέους, κατά το παράδειγμα του Εκουαδόρ.

        Έγινε μια κρίσιμη ψηφοφορία σχετικά με το εάν κεντρικό σύνθημα θα είναι  «Πραγματική Δημοκρατία τώρα», όπως στην Puerta del Sol, ή «Άμεση Δημοκρατία τώρα". Η πλειοψηφία ψήφισε για άμεση δημοκρατία, και ακόμα και ένα μη αμελητέο μειοψηφικό κομμάτι (αποτελούμενο όχι μόνο από υποστηρικτές του EEK) κάλεσε για «εργατική εξουσία».

      Παρά το γεγονός ότι τα πανό κομμάτων ή οι εφημερίδες των πολιτικών οργανώσεων εξακολουθούν να απαγορεύονται στο Σύνταγμα, είναι γελοίο να αποκαλείται αυτό το μαζικό  κίνημα «απολίτικο», όπως ισχυρίζεται το σταλινικό ΚΚΕ. Οι πιο  πολιτικοποιημένοι άνθρωποι συγκεντρώνονται στην πλατεία Συντάγματος στο χαμηλότερο επίπεδο, μπροστά από την έξοδο του μετρό, στο χώρο της μόνιμης Γενικής Λαϊκής Συνέλευσης, ενώ το λιγότερο άμεσα  πολιτικοποιημένο τμήμα, μαζί και οι εθνικιστές με ελληνικές σημαίες και  συνθήματα είναι συγκεντρωμένοι στο υψηλότερο επίπεδο της πλατείας, μπροστά από το Κοινοβούλιο. Υπάρχει  αντίθεση αλλά και όσμωση, με άλλα λόγια, μια διαλεκτική μεταξύ των ανθρώπων στα δύο επίπεδα, μια διαδικασία κοινής ριζοσπαστικοποίησης και ενοποίησης, ιδιαίτερα σε άμεσες δράσεις (όταν για παράδειγμα  η έξοδος της Βουλής αποκλείστηκε και οι βουλευτές αναγκάστηκαν να δραπετεύσουν από άλλη πόρτα, μέσω του Εθνικού Κήπου!)

        Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε κάθε γνήσιο λαϊκό κίνημα, οι μάζες  εισέρχονται στο πεδίο της μάχης με όλες τις προκαταλήψεις τους και τις  δεισιδαιμονίες τους. Όποιος κρατάει μια ελληνική σημαία δεν είναι αυτομάτως και δεξιός εθνικιστής. Χωρίς να συνθηκολογούμε και να υποταζόμαστε στον σκοταδισμό και σε αντιδραστικές σοβινιστικές τάσεις, θα πρέπει να κατανοήσουμε  τις αντιφάσεις που κινούν αυτό το χωρίς προηγούμενο μαζικό κίνημα.

        Το διεθνές χρηματιστηριακό κεφάλαιο και τα όργανά του (ΔΝΤ, ΕΚΤ και ΕΕ) μετατρέπουν τη χώρα σε ένα υποταγμένο προτεκτοράτο και υποβαθμίζουν τον ελληνικό λαό σε ένα έθνος αποκλήρων. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε έναν εθνικιστή, διώκτη μεταναστών, τραμπούκο της άκρας δεξιάς που κραδαίνει μια ελληνική σημαία και, από την άλλη, τους εξαθλιωμένους μικροαστούς ή εργαζόμενους που σηκώνουν την ίδια σημαία, καθώς βλέπουν την προσωπική καταστροφή τους να συνδυάζεται με το ποδοπάτημα κάθε ίχνους αξιοπρέπειας του ελληνικού λαού από τους ξένους τοκογλύφους και τους ντόπιους συνεργάτες  τους, στο πρότυπο όσων συνέβησαν κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της χώρας, την δεκαετία του 1940.

       Η «αντικομματική» στάση δεν είναι μόνο «συντηρητική και απολιτική»,  όπως είπε και η Αλέκα Παπαρήγα, η γενική γραμματέας του ΚΚΕ σε συνέντευξή  της. Πρέπει να κατανοήσουμε την ενυπάρχουσα αντίφαση: από τη μια πλευρά,  δεν υπάρχει, φυσικά, πολιτική, χωρίς τη διεξαγωγή ανοιχτής συζήτησης και αντιπαράθεση  μεταξύ των διαφόρων πολιτικών προγραμμάτων, διαφορετικών πολιτικών απόψεων και αναπόφευκτα ανάμεσα σε αντιτιθέμενες ή συναφείς πολιτικές συλλογικότητες, οργανώσεις, κόμματα, συμπεριλαμβανομένου και του επαναστατικού κόμματος που συγκεντρώνει τις πιο μαχητικά, ασυμβίβαστα και συνειδητά  στοιχεία της πρωτοπορίας του προλεταριάτου.

Από την άλλη πλευρά, τα «κόμματα», σήμερα, είναι ταυτισμένα στην συλλογική κοινωνική συνείδηση με το διεφθαρμένο αστικό κοινοβουλευτικό πολιτικό σύστημα που ευθύνεται για την καταστροφή της ζωής των εργαζομένων αλλά και με την πολιτική αποτυχία της επίσημης γραφειοκρατικής Αριστεράς που είναι δεμένη με το κοινοβουλευτικό σύστημα και υπεύθυνη για πολλές τραγικές ήττες στο παρελθόν, αδυνατώντας να αποτελέσει εναλλακτική προοπτική. Ένα αληθινό εργατικό επαναστατικό Κόμμα δεν  αυτο-διορίζεται ηγέτης της τάξης ούτε επιβάλλεται πάνω στην τάξη αλλά είναι ένα κόμμα το οποίο, όπως ο Τρότσκυ είχε πει στα άρθρα του για την Γερμανία, αγωνίζεται μέσα στις μάζες, όχι για να τις υποκαταστήσει στον ιστορικό τους ρόλο της καθολικής ανθρώπινης χειραφέτησης αλλά αποδεικνύοντας στην πράξη κάθε στιγμή και πείθοντας για το δικαίωμά του να τις  οδηγήσει σε έναν επαναστατικό δρόμο.

       Τα μέτρα του κοινωνικού κανιβαλισμού που πήρε η «σοσιαλιστική» κυβέρνηση με την ανοιχτή υποστήριξη του ακροδεξιού ΛΑΟΣ και παρά την υποκρισία και  την λαϊκιστική δημαγωγία, με την υποστήριξη της δεξιάς Νέας Δημοκρατίας του Σαμαρά, κατέστρεψαν την εργασία και την ζωή  εκατομμυρίων πολιτών, τόσο από την μεσαία όσο και από την εργατική τάξη. Η γενικευμένη καταστροφή μιας τεράστιας πλειοψηφίας ανθρώπων, με την  ανοιχτή υποστήριξη του διεφθαρμένου αστικού κοινοβουλευτικού συστήματος, των αστικών κομμάτων που εναλλάσσονται στην εξουσία για δεκαετίες, με την συνενοχή των γραφειοκρατικών συνδικαλιστικών φορέων, με  μια ρεφορμιστική και/ή σταλινική Αριστερά, αποξενωμένη από την πλειοψηφία που την βλέπει να είναι μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης του, δημιουργούν τις συνθήκες της τωρινής Μεγάλης Άρνησης.

        Η φύση της παγκόσμιας κρίσης, το αδιέξοδο και η χρεοκοπία του  καπιταλισμού είναι η πηγή αυτής της γενικευμένης επίθεσης «των από πάνω» και της γενικευμένης μαζικής άρνησης «των από κάτω», τόσο των μικροαστών όσο και των εργατών. Αυτό εμποδίζει την άρχουσα τάξη να βρει μια μαζική βάση στην μεσαία τάξη ενάντια στο προλεταριάτο, όπως είχε γίνει στην περίπτωση της Θάτσερ ή, προηγουμένως στην περίπτωση του Πινοσέτ. Όχι μόνον αυτή η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αλλά και οποιαδήποτε άλλη αστική κυβέρνηση, σαν αυτές που η άρχουσα τάξη συζητά ως εναλλακτικές «λύσεις» (μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, ή ένα συνασπισμό ΠΑΣΟΚ-Νέας Δημοκρατίας, μια κυβέρνηση τεχνοκρατών, ή ακόμα και μια «κυβέρνηση λαϊκής ενότητας» που παραμένει σε καπιταλιστική βάση) δεν μπορεί να αποτελεί αι μια σταθερή κυβέρνηση, ακριβώς επειδή η καπιταλιστική κρίση δεν επιτρέπει να κάνουν ένα βιώσιμο συμβόλαιο με ένα υπολογίσιμο αριθμητικά τμήμα του  πληθυσμού.

        Αυτή η αδυναμία της αστικής τάξης είναι, ταυτόχρονα, κατά παράδοξο αλλά διαλεκτικό τρόπο, και το δυνατό της σημείο. Η ετερογενής λαϊκή  μαζική εξέγερση ενάντια στους κρατούντες δεν μπορεί να ανοίξει μια  σοσιαλιστική διέξοδο από σημερινό αδιέξοδο χωρίς την ηγεμονία της εργατικής τάξης, οπλισμένης με ένα μεταβατικό πρόγραμμα και με μια διεθνιστική κομμουνιστική προοπτική κι οργάνωση μάχης. Θα ήταν καταστροφικό αν το προλεταριάτο και η πρωτοπορία του υποτιμήσουν τις μικροαστικές μάζες, τις κοινωνικές τους απαιτήσεις και τις δημοκρατικές τους ευαισθησίες. Το εργαζόμενο, το άνεργο και επισφαλές προλεταριάτο, ως η «καθολική τάξη» που ορθώνεται πάνω από όλους τους περιορισμούς πρέπει να γίνει η πολιτική ηγεσία του έθνους των αποκλήρων που παλεύει για κοινωνική δικαιοσύνη, ελευθερία και αξιοπρέπεια, κάνοντας την «καθολική ανθρώπινη χειραφέτηση προϋπόθεση για κάθε με επιμέρους χειραφέτηση» σύμφωνα με την αθάνατη πρώτη εκείνη διατύπωση της Διαρκούς Επανάστασης από τον Κάρλ Μαρξ.

       Για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας δεν μπορούμε να προσπεράσουμε τις υπάρχουσες συγκρουόμενες πολιτικές δυνάμεις και τον αγώνα για την αποσαφήνιση των πολιτικών στόχων του μαζικού κινήματος. Παρά την μεγάλη οργή των Αγανακτισμένων ενάντια στο υπάρχον κομματικό σύστημα, ένα Κόμμα της Διαρκούς Επανάστασης είναι αναγκαίο, όχι σαν αυτόκλητος «σωτήρας» και αυριανός δικτάτορας αλλά σαν όργανο της σοσιαλιστικής επανάστασης, ένα ιδεολογικό εργαστήρι του απελευθερωτικού κινήματος. Η  άμεση δημοκρατία έχει μέλλον μόνο μέσα από την κοινωνική επανάσταση. Σαν όργανό της χρειάζεται ένα συμπαγές Κόμμα της παγκόσμιας  διαρκούς επανάστασης χτισμένο μέσα στις μάζες, από τις μάζες και για τις μάζες. Αυτός είναι ο στόχος κι ο λόγος ύπαρξης του Τροτσκιστικού ΕΕΚ και της Τέταρτης Διεθνούς.

       Δεν υπάρχει εκλογική λύση στην παρούσα κρίση όπως ζητάει συνεχώς ο ρεφορμιστής Τσίπρας του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα και η επίμονη απαίτηση για άμεση δημοκρατία δείχνει, με τον τρόπο της, την εξάντληση του αστικού κοινοβουλευτισμού. Η προοπτική της κατάκτησης της εξουσίας από την εργατική τάξη, με την υποστήριξη των εξαθλιωμένων λαϊκών μαζών στις πόλεις και στην ύπαιθρο, δεν μπορεί να αναβάλλεται στις ελληνικές καλένδες, σε ένα αόριστο, απώτερο μέλλον όπως κάνει το σταλινικό ΚΚΕ. Τα δύο κόμματα της επίσημης αριστεράς αλλά επίσης και η κεντριστική συμμαχία του ΑΝΤΑΡΣΥΑ προσδένονται στο άρμα των εκλογικίστικων προοπτικών , θεωρώντας τις εκλογές σαν την «κεντρική πολιτική σκηνή».

      Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές, τα νέα από Αθήνα λένε ότι σήμερα, 6 Μαΐου, στην Πλατεία Συντάγματος, περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι συμμετείχαν στην μεγαλύτερη, πιθανόν, διαδήλωση που έγινε ποτέ μετά την πτώση της χούντας το ΄74. Μια προ-επαναστατική κατάσταση αναδύεται στην Ελλάδα. Οι προλετάριοι και οι λαϊκές μάζες με εμπροσθοφυλακή τους τη νεολαία, διαδηλώνουν ήδη, με διαφορετικές ταχύτητες σε όλη την Γηραιά Ήπειρο. Όπως έχουμε γράψει αλλού (βλ. το άρθρο μας Η Αραβική Άνοιξη που βρίσκεται υπό έκδοση στο περιοδικό Critique), ο Σιμούν, ο άνεμος της Αραβικής ερήμου, φυσάει τώρα στους δρόμους και στις πλατείες των  Ευρωπαϊκών Μητροπόλεων.

         Το παλιό φάντασμα της σοσιαλιστικής επανάστασης, εξορκισμένο από τους καπιταλιστές και τους γραφειοκράτες, έχει επιστρέψει. Σπέρνει τον φόβο σε όλους τους εξουσιαστές και την ελπίδα σε όλους αυτούς που έχουν χάσει κάθε ελπίδα. Το σύνθημα της Ευρωπαϊκής Επανάστασης του 1848 γίνεται σήμερα περισσότερο επίκαιρο από ποτέ: Διαρκής Επανάσταση!

                                                                                        4-5 Ιουνίου 2011