Κριτική στις θέσεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ: σημείο 6ο, Ο Φασισμός

του Παραναγνώστη

Στη θέση 19 και δευτερευόντως στις θέσεις 32, 33, 52 επιχειρείται μια αποτίμηση του φασιστικού φαινομένου.

Σύμφωνα λοιπόν με τη θέση 19 λοιπόν τέσσερις παράγοντες κι ένας ακόμα επέδρασαν στο φούντωμα και την πολιτική παγίωση του φασισμού - εκλογικής ανόδου της ΧΑ.

Το εν γένει κλίμα που καλλιέργησε η αστική πολιτική. Έτσι, η άνοδος της ΧΑ όπως καταγράφηκε και εκλογικά δεν ήταν αναπόφευκτη, αλλά « Ήταν το αποτέλεσμα της αντιδραστικής πολιτικής της κυρίαρχης τάξης και των κυβερνήσεών της, της πολιτικής του ρατσισμού, της καταστολής και των επιθέσεων στην Αριστερά, της κρίσης και απαξίωσης του αστικού κοινοβουλευτισμού.»

Ένας εκλογικο-στατιστικός παράγοντας: Ο ιστορικός πυρήνας της ταγματασφαλίτικης ακροδεξιάς «ενισχύθηκε εκλογικά από την κρίση της «γαλάζιας πολυκατοικίας», την πτώση των πο­σοστών της ΝΔ και τη συντριβή του ΛΑΟΣ...»

Ένας δεύτερος εκλογικο-στατιστικός παράγοντας: Η ΧΑ «Ενισχύθηκε από τμήματα μικροαστικών και
λαϊκών στρωμάτων που χτυπημένα από τα βάρβαρα μνημονιακά μέτρα, στράφηκαν προς τους φασίστες θεωρώντας τους «αντισυστημική» δύναμη...»

Η ρεφορμιστική αριστερά « η οποία υποτιμούσε τη φασιστική απειλή όλο το προηγούμ­ενο διάστημα » και τέλος όσον αφορά την επιβίωσή της

Η ΧΑ απολαμβάνει « την προστασία και την στήριξη από την αστυνομία και τους κρατικούς μηχανισμούς... » αλλά για λόγους που άπτονται της πολιτικής επιβίωσης των αστικών κομμάτων: « Τα αστικά κόμματα δεν θα μπορούν να προ­σφέρουν άλλη διέξοδο εκτός από τη γενικευμένη αντίδραση, την καταστολή, το φόβο, την εξατομίκευση, την απελπισία. Γι’ αυτό και άμεσα ή έμμεσα στηρίζεται η νεοφασιστική Χρυ­σή Αυγή ως διέξοδος αντιδραστική και τελικά συστημική για την αγανάκτηση» (θέση 33).

Το πρώτο που θα είχε κανείς να παρατηρήσει είναι ο περιορισμός της προβληματικής στην εκλογική άνοδο της ΧΑ και η ηθελημένη ή αθέλητη έτσι ταύτιση του φασιστικού φαινομένου με την εκλογική του άνοδο. Το περιορίζουν στο βολικό πεδίο της εκλογικής ανόδου της ΧΑ για να το ερμηνεύσουν ως συσσωματώσεις «σταγονιδίων» που ιστορικά, κατοικοέδρευαν στα κόμματα της δεξιάς (η αυριανιστική πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ τι ήταν;) και τα οποία ενισχύθηκαν από εξαπατηθέντες ψηφοφόρους. Αυτή η δημοσιογραφικού τύπου ρητορική, προοικονομεί, μεταθέτοντας το πρόβλημα και κάνοντας περιττή μια κοινωνική εξήγηση του φαινομένου την οποία οι θέσεις δεν επιθυμούν, ως θα όφειλαν, να αναλάβουν. Όμως μόνο μέσα από μια τέτοια κοινωνική εξήγηση θα μπορούσε να προκύψει και η εκτίμηση της ζημιάς και η πρόβλεψη της εξέλιξης του πράγματος αλλά και ο τρόπος αντιμετώπισής του. Έτσι το φασιστικό φαινόμενο μπορεί μεν να είναι το αποτέλεσμα της μετάλλαξης της κοινοβουλευτικής αστικής δημοκρατίας σε βοναπαρτιστικό κράτος, αλλά η δυνητική πορεία εκφασισμού του, είναι, για την αστική τάξη, συνειδητή επιλογή. Η αστική τάξη σαν τέτοια επέλεξε να αναζωπυρώσει τον φασισμό δια πάσα μελλοντική χρήση. Το ότι ο φασισμός γεννιέται και μεγαλώνει στο μικροαστικό έδαφος και στην ψυχολογική βάση του μίσους προς την εργατική τάξη, είναι το μέσον και όχι ο σκοπός.

Αν είναι γενικά αλήθεια ότι το εκάστοτε πολιτικό καθεστώς είναι η θέληση της κυρίαρχης μερίδας του κεφαλαίου, αυτή, ούτε αγνοεί τις μοριακές κοινωνικές μεταβολές που λαμβάνουν χώρα, ούτε είναι ουδέτερη ως προς αυτές: τις καλλιεργεί συνειδητά με τα ΜΜΕ της και το κυριότερο, εκεί όπου οι διανοούμενοι της αριστεράς χαζεύουν το ιδεολογικό πεδίο, η ίδια, αφήνοντας κατά μέρος τη θεωρία, εγκαθιδρύει άμεση σχέση με τον εκφασισμό, δηλαδή τον χρηματοδοτεί. Αντίθετα, οι θέσεις θέλουν να το αγνοούν αυτό και να παρουσιάζουν το φασισμό είτε ως παράπλευρη απώλεια της αστικής πολιτικής στο ιδεολογικό πεδίο - το 1 παραπάνω- και στην κοινοβουλευτική κονίστρα - το 2 , είτε ως εργαλείο εκλογικής εκτόνωσης της «αγανάκτησης» - το 5.

Από αυτό το σημείο εκκίνησης δεν υπάρχει κανένα λογικό εμπόδιο μέχρι του να θεωρήσεις όσους ψήφισαν τη ΧΑ «παρασυρμένους» και να θεωρείς ότι η στασιμότητα της επιρροής της ΧΑ είναι απλώς και μόνο αποτέλεσμα του αντιφασιστικού κινήματος, αντί να το αποδίδεις επίσης και στην κινηματική ύφεση που ακολούθησε τις εκλογές αλλά και -κυρίως - στο ότι μετά τις εκλογές η ίδια η αστική τάξη μετρίασε την υποστήριξή της και φρέναρε το ξεδίπλωμα του φασιστικού συρφετού εφόσον φάνηκε πλέον καθαρά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα το πάει τελικά το γράμμα και ο κίνδυνος είχε προς στιγμήν περάσει. Γι αυτόν τον λόγο είδαμε μετά τις εκλογές τα ΜΜΕ να τραβούν το πέπλο σιωπής που τύλιγε τη δολοφονική δράση της ΧΑ αποκαλύπτοντάς την και, αντί γι αυτήν την ίδια, να ενεργοποιούν τη θεωρία των δύο άκρων χρησιμοποιώντας το φασιστικό κίνδυνο σαν μπαμπούλα.
Ο Τρότσκυ εκόμιζε γλαύκα εις Αθήνας όταν έγραφε στα 1938 «Ο παροξυσμός της πάλης του προλεταριάτου σημαίνει παροξυσμό στις μέθοδες αντεπίθεσης από μέρους του κεφαλαίου. Τα νέα απεργιακά κύματα με κατάληψη των εργοστασίων μπορεί να προκαλέσουν, και θα προκαλέσουν αναπόφευκτα, αποφασιστικά αντίμετρα από μέρους της μπουρζουαζίας. Η προπαρασκευαστική δουλειά γίνεται από τώρα από τα εμπιστευτικά επιτελεία των μεγάλων τραστ. Αλίμονο στις επαναστατικές οργανώσεις, αλίμονο στο προλεταριάτο αν πιαστεί ξανά απροετοίμαστο!

Πουθενά η μπουρζουαζία δεν αρκείται στην επίσημη αστυνομία και τον επίσημο στρατό της. Στις Ενωμένες Πολιτείες, ακόμα και στις «ειρηνικές» περίοδες, η μπουρζουαζία διατηρεί στρατιωτικοποιημένα αποσπάσματα απεργοσπαστών και ένοπλες ιδιωτικές συμμορίες στα εργοστάσια. Σ' αυτά πρέπει τώρα να προσθέσουμε τις διάφορες ομάδες των Αμερικανών ναζί. Η γαλλική μπουρζουαζία, με το πρώτο πλησίασμα του κινδύνου, κινητοποίησε τα μισονόμιμα και τα παράνομα φασιστικά αποσπάσματα, μαζί μ' αυτά που έχει μέσα στον επίσημο στρατό της. Μόλις η πίεση των Άγγλων εργατών δυναμώνει ξανά, αμέσως οι φασιστικές συμμορίες διπλασιάζονται, τριπλασιάζονται, αυξάνουν δέκα φορές και κατεβαίνουν σε αιματηρές πορείες ενάντια στους εργάτες. Η μπουρζουαζία είναι με ακρίβεια πληροφορημένη για το γεγονός ότι στη σημερινή εποχή η πάλη των τάξεων τείνει άφευκτα να μεταμορφωθεί σε εμφύλιο πόλεμο. Τα παραδείγματα της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Ισπανίας και των άλλων χωρών έμαθαν πολύ περισσότερα στους μεγιστάνες και στους λακέδες του κεφαλαίου απ' ότι στους επίσημους ηγέτες του προλεταριάτου.» Φαίνεται πραγματικά απίστευτο μετά από τόσα χρόνια να έχουν ξεχαστεί τα στοιχειώδη.
Αυτή η στάση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει τις συνέπειές της και στον τρόπο που αντιμετωπίζει το ζήτημα. Εξηγεί λόγου χάριν γιατί εστιάζει, τουλάχιστον μερικώς, την προπαγάνδα της στο να αποδείξει πως η ΧΑ είναι ναζιστική οργάνωση. Ο έχων ματάκια βλέπει. Ποιος σε αυτόν τον κόσμο δεν αναγνωρίζει το ναζιστικό χαιρετισμό του Μιχαλολιάκου ως αυτό που πράγματι είναι; Ποιος πιστεύει τις μπούρδες περί αρχαιοελληνικού σαβουάρ βίβρ; Κανείς.

Όσοι ακολουθούν τους φασίστες δεν το κάνουν γιατί δεν ξέρουν πως είναι ναζιστές, όπως υποστηρίζουν οι θέσεις, αλλά, αντίθετα, γιατί καλά το ξέρουν και γιατί επιλέγουν αυτή τη στρατηγική ατομικής επιβίωσης στην κρίση: το να γίνεις μαντρόσκυλο του αφεντικού, στην ασφάλεια μιας μισο-μισθοφορικής συμμορίας, είναι μια καθόλα λογική επιλογή επιβίωσης και, αντίθετα, ματαιότητα το να προπαγανδίζει η αριστερά στο επίπεδο της ηθικής. Η αριστερά έτσι μιλάει στο κενό.

Μια δεύτερη συνέπεια της στάσης των θέσεων είναι πως με την ίδια ευκολία με την οποία «αθωώνει» την μπουρζουαζία ενοχοποιεί και τη ρεφορμιστική αριστερά: Στο 3 παραπάνω είδαμε ότι πλάι στα εκλογικά επιχειρήματα και στην «ανεύθυνη» δημοκρατικά πολιτική της μπουρζουαζίας, στους λόγους της ανόδου του φασισμού συγκαταλέγεται και η διστακτικότητα της ρεφορμιστικής αριστεράς να αντιπαρατεθεί. Και πάλι το κάρο μπροστά από το άλογο! Μα η ρεφορμιστική αριστερά, έχει και η ίδια υπάρξει θύμα της επί τόσα χρόνια επίθεσης του κεφαλαίου στην εργατική τάξη. Πλάι στη συστηματική απαξίωση , συκοφάντηση, εξαγορά και συρρίκνωση των σωματείων και του εργατικού προτάγματος, χτυπήθηκαν και τα κόμματα της ρεφορμιστικής αριστεράς. Επί χρόνια διαπαιδαγωγούσαν μέλη σε καθεστώς αέναης νομιμότητας. Αν το ΚΚΕ - άσε πια ο ΣΥΡΙΖΑ - επέλεγε ξαφνικά στροφή στην πολιτική του και ευθεία αντιμετώπιση του φασισμού, που σημαίνει και με όρους πεζοδρομίου, το χτύπημα στις οργανώσεις του θα ήταν μοιραίο. Θα διαλυόταν εν ριπή οφθαλμού. Εδώ κοτζάμ μπαρουτοκαπνισμένος Σιφωνιός και πιάστηκε αδιάβαστος σε μια «φιλική» επίσκεψη της ΧΑ, τους υπόλοιπους λογαριάζεις; Όταν έχεις φετίχ με τη νομιμότητα, αποδέχεσαι ταυτόχρονα ότι η δημοκρατία και η επαναστατική προοπτική εξυπηρετούνται καλύτερα από μια μπουρζουαζία οπλισμένη μέχρι τα δόντια και ένα παντελώς απροετοίμαστο προλεταριάτο. Τι περιθώρια στροφής θα είχαν λοιπόν; Αλλά αυτό που περιγράφω είναι ένα κι ένα άλλο είναι να ισχυρίζονται οι θέσεις, ότι δηλαδή οι ρεφορμιστικές ηγεσίες λίγο - πολύ (από χαζομάρα;) δεν κατάλαβαν και δεν αντέδρασαν , ενώ τώρα είδαν το φως τους:« Η αντιφασιστική - αντιρατσιστική πάλη[....] Βοήθησε ν’ αλλάξει η αντιμετώπιση της Αριστεράς με όλα τα κομμάτια της να θεωρούν την Χ.Α. απειλή που χρειάζεται αντιμετώπιση. »Θέση 32.

Η τρίτη συνέπεια αυτής της αντίληψης των θέσεων για το φασισμό αφορά τις προβλέψεις για την εξέλιξή του. Αν βλέπει κανείς τη διαλεκτική της αντίφασης μεταξύ κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και φασισμού αναγνωρίζοντας την ενότητά τους στην κοινή ουσία τους ως κρατικές μορφές του ιδίου αστικού ταξικού κράτους, δεν μπορεί να πανηγυρίζει όπως κάνει η θέση 32 που, ούτε λίγο ούτε πολύ, θεωρεί αδρανή την αστική τάξη αποδίδοντας την ύφεση της ΧΑ στην αγωνιστική απάντηση του αντιφασιστικού κινήματος, όταν στην πραγματικότητα -και ποιος δεν την βλέπει;- έχουμε ύφεση του εργατικού κινήματος και ο καθοριστικός παράγων της φασιστικής άμπωτης ήταν το χαλινάρι που έσφιξε η μπουρζουαζία. Αν επιπλέον δεν αναγνωρίσεις ως ενεργή την αντίφαση κοινοβουλευτισμού-φασισμού δεν θεωρείς και κατεπείγουσα την εργατική αυτοάμυνα. Να ένα παράδειγμα ετοιματζίδικης θεωρίας. Αλλά με τα έτοιμα δεν πας μακριά! Το ζήτημα της εργατικής πολιτοφυλακής φαίνεται να τρύπωσε στις θέσεις κατά καθήκον θεωρητικής συνέπειας και με τρόπο γενικό και αόριστο ως ευχολόγιο ή ως παραίνεση προς το αυθόρμητο της εργατικής τάξης και όχι ως επιτακτική και συγκεκριμένη ανάγκη της ταξικής πάλης. Και γι αυτό μπορείς να επιτρέψεις στον εαυτό σου την πολυτέλεια να δημιουργεί, αντ' αυτού, από τα πάνω κινήσεις για την προάσπιση των συνταγματικών ελευθεριών και άλλα τέτοια που πράγματι τότε φαντάζουν πλέον πιο επείγουσες.

Αντί για συμπέρασμα

Δυστυχώς, όποιος κινείται στο επίπεδο της θεωρίας με αφηρημένες έννοιες είναι καταδικασμένος να συμβιβαστεί τυφλά με τα γεγονότα. Αυτό ισχύει επίσης και για την αφεντιά μου, ίσως και κατά μείζονα λόγο. Αλλά η «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης» δεν πέφτει στους ώμους κανενός προσώπου. Αυτό το καθήκον είναι συλλογικό και πέφτει στις οργανώσεις - μετωπικές ή όχι- της εργατικής τάξης. Και αν η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θέλει να γίνει κάποτε τέτοια θα πρέπει να αναλάβει σοβαρά αυτό το καθήκον.