Αναδημοσίευση από το blog Cogito ergo sum
Στο χτεσινό σημείωμα αναφερθήκαμε στα πλήγματα που έχει δεχτεί το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, η "κολώνα τού καπιταλισμού" όπως το χαρακτήρισα. Σήμερα, αξίζει να ρίξουμε μια διεξοδικότερη ματιά στην κατάσταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Έχω την πεποίθηση ότι θα οδηγηθούμε σε μερικές άκρως ενδιαφέρουσες σκέψεις, ίσως δε και σε κάποια χρήσιμα συμπεράσματα για το μέλλον τής ευρωζώνης.
Στις αρχές Μαρτίου, λοιπόν, η ΕΚΤ δημοσίευσε τον ισολογισμό της. Για όσους στερούνται σχετικών γνώσεων, ας εξηγήσω με απλά λόγια ότι ο ισολογισμός κάθε φορέα καταγράφει στο μεν ενεργητικό του την περιουσία (το "έχειν") στο δε παθητικό του τις υποχρεώσεις (το "οφείλειν") του συγκεκριμένου φορέα, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί κατά την στιγμή σύνταξης του ισολογισμού. Κι επειδή μιλάμε για "ισο-λογισμό", το ενεργητικό ισούται πάντοτε με το παθητικό, βάσει της αρχής ότι "η γέννηση οποιασδήποτε απαίτησης γεννά ταυτοχρόνως ισόποση υποχρέωση". Και σ' όποιον ρωτάει "πού πάνε τα κέρδη;", απαντώ: "στο παθητικό, γιατί συνιστούν υποχρέωση του φορέα να τα μοιράσει στους εταίρους και συνιστούν την λεγόμενη καθαρή θέση". Ζητώ συγγνώμη που δεν μπορώ να γίνω αναλυτικότερος τούτη την στιγμή και επιστρέφουμε στον ισολογισμό τής ΕΚΤ.
Το ξεχωριστό σ' αυτόν τον ισολογισμό είναι το σύνολο του ενεργητικού του: 3,02 τρισεκατομμύρια ευρώ. Επειδή αυτό το νούμερο μάλλον δεν σας λέει και πολλά, πρέπει να προσθέσω δυο στοιχεία για να βοηθήσω στην κατανόησή του: (α) η αμερικανική κεντρική τράπεζα (η U.S. Federal Reserve, πιο γνωστή μας ως Fed), η οποία δέχεται επιπλήξεις από παντού επειδή "κόβει" νέο χρήμα συνεχώς και ασυστόλως, έχει σύνολο ενεργητικού 2,9 τρισ. δολλάρια, ήτοι περίπου 2,21 τρισ. ευρώ, (β) το συνολικό ΑΕΠ τής Γερμανίας (δηλαδή, της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο) ανέρχεται σε 2,3 τρισ. ευρώ περίπου.
Ένας αδαής αναγνώστης θα εκτιμούσε ότι αυτό το τεράστιο ενεργητικό σημαίνει πως η ΕΚΤ είναι πανίσχυρη. Δυστυχώς, όμως, σημαίνει ακριβώς το αντίθετο και αυτό θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε παρακάτω.
Είπαμε πρωτύτερα ότι στο ενεργητικό καταγράφεται η περιουσία και στο παθητικό οι υποχρεώσεις. Αν τώρα καταφέρω, με κάποιο -νόμιμο ή μη- τερτίπι και υπερτιμήσω κάποιο στοιχείο τού ενεργητικού (π.χ. ένα οικόπεδο), αυτόματα αυξάνεται και το παθητικό ώστε να διατηρηθεί η ισότητα. Επειδή, όμως, οι υποχρεώσεις προς τρίτους είναι συγκεκριμένες, εκείνο που αυξάνεται είναι η καθαρή θέση. Αυτό το "παιχνιδάκι" παίζεται κατά κόρον στο χρηματιστήριο: φουσκώνω τεχνητά το ενεργητικό, άρα αβγαταίνω την καθαρή θέση της εταιρείας, άρα ανεβαίνει η αξία τής μετοχής της, άρα.... Κατανοητό;
Πάμε πάλι στο ενεργητικό τής ΕΚΤ. Από την 1η Νοεμβρίου 2011, όταν ο Μάριο Ντράγκι διαδέχθηκε τον Ζαν-Κλωντ Τρισσέ στο τιμόνι τής τράπεζας, το ενεργητικό τής ΕΚΤ αυξήθηκε, ούτε λίγο ούτε πολύ, κατά 1 τρισ.! Πώς έγινε αυτό; Η ΕΚΤ αποδύθηκε σε ένα όργιο αγοράς όλων των τοξικών προϊόντων των προβληματικών τραπεζών τής ευρωζώνης, προκειμένου να δημιουργήσει αναχώματα στην εξάπλωση της κρίσης. Μάλιστα δε, έκανε όλες αυτές τις αγορές δίχως να τυπώσει χρήμα (με την στενή έννοια της λέξης "τυπώνω"). Πώς; Απλούστατο: "έκοψε" εικονικό χρήμα. Δηλαδή, πλήρωσε τα τοξικά προϊόντα με εγγυήσεις. Φυσικά, αυτές οι εγγυήσεις τής ΕΚΤ αποτελούν πλέον καθαρό περιουσιακό στοιχείο των ληπτριών τραπεζών, σε αντικατάσταση των τοξικών τους στοιχείων, τα οποία βρίσκονται πλέον "παρκαρισμένα" στην ΕΚΤ και φουσκώνουν τον ισολογισμό της.
Προφανώς, η ΕΚΤ δεν διαθέτει το ρευστό που απαιτείται για την κάλυψη όλων των εγγυήσεων που έχει δώσει. Άλλωστε, έτσι δουλεύει το τραπεζικό σύστημα: δίνει δάνεια με την σκέψη ότι δεν θα πάνε αύριο όλοι οι καταθέτες ταυτόχρονα να σηκώσουν τα λεφτά τους. Αυτό το "άνοιγμα" συνιστά την περίφημη "μόχλευση". Σήμερα, λοιπόν, η μόχλευση της ΕΚΤ έχει φτάσει τα επίπεδα μόχλευσης στα οποία βρέθηκαν την περίοδο 2007-2008 η Bear Sterns, η Freddie Mac και η γνωστή μας Lehman Brothers, με τα γνωστά αποτελέσματα.
Ξέρω ότι κούρασα τον αναγνώστη αλλά θα συνεχίσω λίγο ακόμη. Μπορεί το 1 τρισ. που διέθεσε σε 9 μήνες ο Ντράγκι να ακούγεται τρελλό ποσό αλλά πρόκειται για σταγόνα στον ωκεανό. Τα στοιχεία τής Κομμισσιόν αποκαλύπτουν ότι η έκθεση των τραπεζών τής ευρωζώνης στις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους, φτάνει τα 46 τρισ. ευρώ! Και μιλάμε για ένα ποσό μοχλευμένο σε αναλογία 26:1, όταν η Lehman Brothers κατέρρευσε στο 30:1...
Μετά από όλα όσα είπαμε, γίνεται σαφές ότι η ΕΚΤ αποτελεί πλέον έναν γίγαντα με πήλινα πόδια και ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα έχει μια ισχυρή βόμβα στα θεμέλιά του. Το οικοδόμημα τρίζει επικίνδυνα και μένει να δούμε πότε θα καταρρεύσει.
Λεπτομέρεια: Το τρισεκατομμύριο του Ντράγκι μοιράστηκε σε 800 τράπεζες της ευρωζώνης. Οι 400 απ' αυτές ήσαν γερμανικές. Καληνύχτα σας.
Πηγή:Παραναγνώστης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου