Το «καυτό» καλοκαίρι του ευρώ

Ούτε 24 ώρες δεν κράτησε η «ανακούφιση» των αγορών κεφαλαίου μετά την ανακοίνωση της στήριξης των ισπανικών τραπεζών με 100 δις ευρώ μέσω του Ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης. Πριν αλέκτωρ λαλήσαι τρις τα spreads των ισπανικών ομολόγων ξεπέρασαν το ύψος ακόμα και εκείνων της περασμένης Παρασκευής αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά την αδυναμία της ευρωζώνης να απαντήσει αποτελεσματικά σε κάθε νέο σπασμό της κρίσης χρέους στην ΕΕ.

Αξιοσημείωτο όμως και ενδεικτικό αυτής της αδυναμίας είναι το γεγονός ότι η παρέμβαση για την διάσωση της Ισπανίας μέσω της κεφαλαιοποίησης των τραπεζών της με 100 δις ευρώ είχε ως άμεσο αποτέλεσμα την ανάδειξη του προβλήματος και στην Ιταλία στέλνοντας στα ύψη και τα ιταλικά spreads, αποδεικνύοντας για άλλη μία φορά τον πανευρωπαϊκό χαρακτήρα της κρίσης και την διάχυσή της στις ισχυρές οικονομίες της Ευρωζώνης.

Είναι αναγκαίο να σημειώσουμε εδώ ότι η πίεση για την άμεση παρέμβαση με χρήση πόρων από το Ταμείο διάσωσης, το περιβόητο EFSF (από το οποίο χρηματοδοτούνται τα προγράμματα για Ελλάδα, Πορτογαλία και Ιρλανδία), ήταν τόσο ισχυρή επειδή οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες έχουν τα μεγαλύτερα ανοίγματά τους στο ιταλικό/ισπανικό χρέος (ιδιωτικό και κρατικό) και μία κατάρρευση των ισπανικών τραπεζών θα τις παρέσυρε σε ανεξέλεγκτες «περιπέτειες».

Για τον λόγο αυτόν τα 100 δις ευρώ αποφασίσθηκε να δοθούν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Ισπανίας, το Forb, προκειμένου αυτό να χρηματοδοτήσει τις τράπεζες και να ανακόψει έστω και προσωρινά την μετάδοση της κρίσης προς το Βερολίνο και το Παρίσι.

Η ισπανική κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι πήρε (ή για την ακρίβεια θα πάρει) τα χρήματα αυτά χωρίς να υπογράψει μνημόνιο. Η αλήθεια είναι ότι έχει δεσμευτεί πριν πάρει τα κεφάλαια αυτά με ένα «μνημόνιο» που την υποχρεώνει να μειώσει το έλλειμμά της στο 3% μέχρι το 2014 κάτι που ακόμα και το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι είναι αδύνατο γιατί ήδη από το 2013 η οικονομία της θα είναι σε ύφεση 5%  και σήμερα έχει τον υψηλότερο δείκτη ανεργίας στην Ευρωζώνη.

Το δεύτερο στοιχείο που ανατρέπει τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης της Ισπανίας είναι ότι με το δάνειο αυτό των 100 δις ευρώ το κρατικό χρέος της ξεπερνά πλέον το 90% του ΑΕΠ ακυρώνοντας έτσι και το τελευταίο θετικό της στοιχείο που ήταν το σχετικά χαμηλό χρέος της μέχρι σήμερα και την υποχρεώνει να μπει στην λίστα των προβληματικών οικονομιών της ΟΝΕ.

Η απότομη είσοδος όμως της Ιταλίας μαζί με την Ισπανία στον κεντρικό χώρο του κάδρου της κρίσης αποτελεί το «νέο» στοιχείο της κατάστασης στην Ευρωζώνη καθώς οι δύο αυτές οικονομίες είναι η τρίτη και η τέταρτη σε μέγεθος στην Eυρώπη. Με δεδομένο ότι το μέγεθός τους δεν επιτρέπει επιχειρήσεις διάσωσης με τα υπάρχοντα εργαλεία όπως το EFSF, το ESM, κ.λπ. τίθεται πλέον άμεσα το ζήτημα... υπέρβασης όλων των σχεδιασμών που έχουν δρομολογηθεί από την Γερμανία μέχρι τώρα ενόψει της Συνόδου Κορυφής του Ιουνίου. Για τον λόγο αυτό άλλωστε αναμένεται ότι ο επόμενος που θα χρειασθεί να κινητοποιηθεί σπάζοντας κάθε καταστατικό όριο είναι η ΕΚΤ, παρά τις αντιδράσεις της Γερμανίας και της φράου Μέρκελ η οποία προσπαθεί να επιβιώσει στο εσωτερικό πολιτικό της μέτωπο διατηρώντας την πάγια σκληρή γραμμή της απόρριψης των προτάσεων για έκδοση ευρωομολόγου και μετατροπή του EFSF σε «τράπεζα» εγγυοδότησης του κρατικού και τραπεζικού χρέους.

Η ταχύτητα όμως με την οποία επεκτείνεται η κρίση στην ευρωζώνη -καθώς επιδεινώνεται το διεθνές οικονομικό περιβάλλον τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Κίνα- φαίνεται να έχει προκαλέσει πανικό στα κέντρα αποφάσεων της Ε.Ε.

Υπάρχουν μάλιστα αναλυτές που υποστηρίζουν -με γνώση των στοιχείων του ισολογισμού της ΕΚΤ-  ότι η Ευρωζώνη δεν έχει καν τους τρεις μήνες ζωής που της έδωσε πρόσφατα ο Σόρος (εκτίμηση που υιοθέτησε και η μέγαιρα του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ) αν δεν παρθούν έκτακτα μέτρα διάσωσης του ευρώ, το οποίο παρεμπιπτόντως διολίσθησε ταχύτατα μετά την διάσωση της Ισπανίας αντί να «κερδίσει» έναντι του δολαρίου.

Υπό... ομαλές συνθήκες η απότομη επιδείνωση της κρίσης στην Ευρωζώνη θα συζητηθεί σαν κεντρικό θέμα της ατζέντας στην σύνοδο του G-20 στις 18 - 19 Ιουνίου. Δηλαδή μόλις την επομένη των εκλογών στην Ελλάδα (και την Γαλλία). Μέσα στις συνθήκες αυτές το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ελλάδα και η επίμονη στροφή των μαζών προς τα αριστερά, μέσα από δύο διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις δείχνει να έχει πυροδοτήσει χωρίς επιστροφή μία ανατροπή σχέσεων και δυναμικής στον φαύλο κύκλο της πολιτικής και οικονομικής κρίσης στην ευρωπαϊκή άρχουσα τάξη. Μια δυναμική που διαλύει το έδαφος πάνω στο οποίο οι ευρωκυβερνήσεις επιχειρούσαν να διαχειρισθούν την κρίση χρέους και την ύφεση στην Ε.Ε.

Πηγή:http://www.eek.gr/