του Μάρκο Φερράντο
Kαι μόνο το γεγονός ότι μια πολιτική κίνηση που πρόκειται να πάρει μέρος στις Eυρωεκλογές του προσεχούς Mαΐου επέλεξε ως τίτλο το όνομα ενός προσώπου, θέτει ζητήματα σε κάθε κομμουνιστικό, αριστερό, ελευθεριακό πρόταγμα.
Aλλά η «Λίστα Tσίπρας» (συντομογραφία του: H άλλη Eυρώπη με τον Tσίπρα – L’ Altra Europa con Tsipras) είναι το όνομα της πολιτικής κίνησης περιτριμάτων της ιταλικής αριστεράς – στην ευρωπαϊκή χώρα με το ισχυρότερο κομμουνιστικό, συνδικαλιστικό και εξωαριστερό κίνημα, πριν βουλιάξει στο βούρκο των κυβερνήσεων ταξικής συνεργασίας.
H «Λίστα Tσίπρας» είναι μια αστική "προδευτική" λίστα δίχως ταξική αναφορά. Tοποθετείται "πέρα από την αριστερά", αλλά με την συναίνεση της αριστεράς. Eίναι με τον Τσίπρα, "αλλά όχι εναντίον του Schulz". O Mάρκο Φερράντο, ηγέτης του Partito Comunista dei Lavoratoti (Kομμουνιστικό Kόμμα Eργαζομένων) και από τα ιδρυτικά μέλη των -παλαιότερα ισχυρότατων- συνδικαλιστικών σχημάτων Combas γράφει:
Η επιχείρηση Τσίπρας ξεκίνησε και στην Ιταλία. Δεν ξέρουμε εάν πράγματι θα "απογειωθεί", εάν θα αντέξει στην πτήση της και ποιά θα είναι η "προσγείωσή" της. Αλλά σίγουρα λαμβάνει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε σχέση με άλλες χώρες: με ένα προφίλ που ξεπερνά "πρός τα δεξιά" την ίδια ρεφορμιστική φύση της "Ευρωπαϊκής Αριστεράς" και του ΣΥΡΙΖΑ, συνοψίζοντας την εμπειρία "ουράνιο τόξο" και την εμπειρία Ingroia(1), επαναπροτείνοντας όλες τις πλάνες και ασάφειες από το πρόσφατο παρελθόν. Ας εξετάσουμε την επιχείρηση Τσίπρα στην Ευρώπη και στην Ιταλία.
Η "Ευρωπαική Αριστερά" και η Σοσιαλδημοκρατία
Το πρόγραμμα μιας "κοινωνικής και δημοκρατικής" μεταρρύθμισης της Ε.Ε που προωθείται από την "Ευρωπαϊκή Αριστερά" (Linke, Fronte de gauche, Izquierda Unida, PRC) είναι μιά αποκλίνουσα ουτοπία. Αντί να εξηγηθεί στους εργαζόμενους και στη νεολαία πως ο ευρωπαικός καπιταλισμός δεν έχει τίποτε να προσφέρει και πρέπει να ανατραπεί, καλλιεργείται ο μύθος μιας πιθανής του "προοδευτικής" διόρθωσης. Γιά 20 χρόνια ο ευρωπαïκός ρεφορμισμός έθρεψε αυτήν την φαντασίωση μέσα στην εργατική τάξη και στα κοινωνικά κινήματα. Το γεγονός ότι επαναπροτείνει το ίδιο αυτό πρόγραμμα μετά την χρεοκοπία του, μέσα σε ένα πλαίσιο της πιο μεγάλης καπιταλιστικής κρίσης που γνώρισε η ήπειρος μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, μετρά την τύφλωση του ρεφορμισμού. Αλλά δεν πρόκειται γιά μιάν αθώα φαντασίωση. Στην πραγματικότητα η ακίνδυνη ιδεολογική σημαία της "κοινωνικής Ευρώπης" πρόσφερε πολιτική κάλυψη στην βαθιά επιθυμία των διαφόρων κομμάτων της Ευρωπαικής Αριστεράς γιά συμμετοχή σε κυβερνητικούς σχηματισμούς και σε συμβιβασμούς με την σοσιαλδημοκρατία (είσοδος του KK Γαλλίας (PCF) στην κυβέρνηση Zοσπέν, είσοδος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης στην κυβέρνηση Πρόντι, στήριξη της Eνωμένης Aριστεράς (IU) στην κυβέρνηση Zapatero). Όλες αυτές οι εμπειρίες της λεγόμενης "ριζοσπαστικής" αριστεράς κατέληξαν σε ένα συμβιβασμό (περισσότερο ή λιγότερο βαρύ) με τις αντεργατικές πολιτικές και με τις θυσίες που αυτές έφεραν στην εργατική τάξη. Το αποτέλεσμα ήταν μια βαθιά κρίση αυτών των κομμάτων την προηγούμενη δεκαετία. Σήμερα οι ίδιοι πολιτικοί σχηματισμοί ψάχνουν μιάν ευκαιρία να επανέλθουν εκμεταλλευόμενες την κρίση της φιλελεύθερης σοσιαλδημοκρατίας, ασκώντας πολιτική στα αριστερά των κυβερνήσεών τους (π.χ Γαλλία, Γερμανία). Η καπιταλιστική κρίση και οι πολιτικές λιτότητας, μαζί με την κρίση της σοσιαλδημοκρατίας, ξαναέδωσαν μιά πραγματική ώθηση στα διάφορα κόμματα της Ευρωπαïκής Αριστεράς σε διάφορες χώρες. Αλλά στην ουσία ψάχνουν έναν πολιτικό χώρο αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας γιά να επαναδιαπραγματευτούν μιά νέα κυβερνητική τους προοπτική με τη σοσιαλδημοκρατία.
Αυτή παραμένει η βασική τους πυξίδα, όπως είναι φυσικό για κάθε ρεφορμιστική δύναμη. Το επιβεβαιώνει το συνέδριο της Linke στη Γερμανία που κατηγόρησε την αναισθησία του SPD στην πρότασή της για κυβερνητική συνεργασία. Το επιβεβαιώνουν οι συζητήσεις και ο εν εξελίξει σπαραγμός εντός του Mετώπου της Aριστεράς (Fronte de Gauche) στη Γαλλία, με ένα KKΓ που πρός το παρόν συμμαχεί στις δημοτικές εκλογές με το Σοσιαλιστικό Kόμμα, παρότι αντιπολιτεύεται την κυβέρνηση Oλάντ...
H πρωτοβουλία με τη λίστα Τσίπρα με αφορμή τις ευρωεκλογές τοποθετείται σε αυτό το πλαίσιο. Στοχεύει να προσελκύσει σημαντική εκλογική μάζα γιά όλα τα κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, ώστε να εντείνουν την πίεσή τους πρός τη σοσιαλδημοκρατία και να επαναδιαπραγματευτούν με αυτήν ισορροπίες και κυβερνητικές συμμαχίες ξεκινώντας από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο.
Ο ρόλος του Τσίπρα και του Σύριζα
O ρόλος του Σύριζα και του γραμματέα του Τσίπρα είναι κεντρικός στην όλη επιχείρηση. Ας το δούμε πιό προσεκτικά. Η εκπληκτική πολιτική και εκλογική άνοδος του Σύριζα δεν είναι καθόλου το προϊόν της "ενωτικής κουλτούρας", της "πλουραλιστικής ευαισθησίας", όπως ανόητα και προπαγανδιστικά διαδίδει ένα μεγάλο κομμάτι της ιταλικής αριστεράς. Ήταν το αποτέλεσμα μιας εκπληκτικής ανόδου του μαζικού κινήματος και της εκρηκτικής κρίσης του ΠAΣOK και της κυβέρνησής του με φόντο την δραματική ελληνική κρίση. Μεγάλα κομμάτια μαζών είδαν και βλέπουν τον Σύριζα σαν ένα κανάλι της δικής τους αντίστασης και του αιτήματός τους γιά αλλαγή πάντα στο φόντο μιας προ-επαναστατικής κρίσης. Το θέμα είναι ότι το σχέδιο του Σύριζα υποτάσσει το αίτημα των μαζών σε έναν κυβερνητικό, ρεφορμιστικό ορίζοντα μέσα σε ένα ελληνικό και ευρωπαϊκό καπιταλιστικό πλαίσιο. Ο Τσίπρας προτείνει μια νέα επαναδιαπραγμάτευση του ελληνικού και ευρωπαϊκού χρέους και όχι την διαγραφή του. Διεκδικεί μιά ευρωπαική συνδιάσκεψη που θα αναδιαρθρώσει το χρέος, θα ακυρώσει ένα επαχθές μέρος του και θα διευρύνει χρονικά την πληρωμή του εναπομείναντος χρέους συνδέοντάς το με την εξέλιξη των εθνικών ΑΕΠ. Το μοντέλο αναφοράς του είναι η διεθνής συνδιάσκεψη του Λονδίνου του 1953 ανάμεσα σε ιμπεριαλισμούς που νίκησαν και ιμπεριαλισμούς που ηττήθηκαν στον Β' παγκόσμιο πόλεμο:
με τη σχετική αναδιάρθρωση του γερμανικού χρέους και το σχέδιο Μάρσαλ. Σίγουρα δεν είναι ένα μοντέλο αναφοράς ιδιαίτερα "ριζοσπαστικό": αγνοεί πέραν όλων των άλλων τη μικρή λεπτομέρεια ότι εκείνη η λύση μπόρεσε να γίνει δυνατή εξαιτίας της εκπληκτικής ανάπτυξης του καπιταλισμού που προήλθε από την μεταπολεμική ανοικοδόμηση. Η προσπάθεια του Τσίπρα είναι να πείσει τους ευρωπαϊκούς καπιταλισμούς, πρωτίστως τον γερμανικό και γαλλικό, πως "η αναδιάρθρωση του ελληνικού και νοτιο-ευρωπαϊκού χρέους είναι πρός όφελος των ιδίων των πιστωτών, αφού θα βρεθούν μπροστά σε πιστώσεις που είναι αδύνατο να εισπραχθούν" (ομιλία Τσίπρα στον ξένο τύπο στη Ρώμη). Το οποίο σημαίνει ότι μια κυβέρνηση Σύριζα όχι μόνο δεν θα συγκρουστεί με τις ιμπεριαλιστικές και τοκογλυφικές τράπεζες, αλλά και ότι θα τις σεβαστεί μέσα στη συμβατικότητα του ευρωπαϊκου καπιταλισμού. Στην ίδια κατεύθυνση βρίσκονται και οι παραχωρημένες εγγυήσεις του Τσίπρα πρός τους ευρωπαϊκούς κυβερνητικούς κύκλους γιά σεβασμό στην Ε.Ε και στο ΝΑΤΟ.
Η επιχείρηση Τσίπρα στην Ιταλία: το καταφύγιο των χρεοκοπημένων ηγεσιών
Στην Ιταλία η επιχείρηση Τσίπρα συνδέεται με τη ιδιαίτερη περίπτωση της ιταλικής "ριζοσπαστικής" αριστεράς. Η τελευταία χαρακτηρίζεται μέσα στον ευρωπαϊκό ρεφορμισμό, από έναν κυβερνητικό οπορτουνισμό ιδιαιτέρως ξεχωριστό. Πέντε συνολικά χρόνια συμμετοχής σε κυβέρνηση εκ μέρους της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης (PRC) είναι αναμφίβολα ένα ρεκόρ που μέχρι τώρα κανένα άλλο κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς δεν το έχει καταρρίψει. Η συνευθύνη της PRC στις επιθέσεις που συντελέστηκαν ενάντια στον κόσμο της εργασίας δεν έχει σημεία αναφοράς σε όλη την Ευρώπη. Το προϊόν αυτής της εγκληματικής και αυτοκτονικής πολιτικής ήταν η εκρηκτική κρίση της Επανίδρυσης μετά το 2008. Τα ηγετικά, απόμαχα στελέχη (και υπεύθυνοι) αυτής της καταστροφής προσπάθησαν αυτά τα χρόνια να επιβιώσουν μέσα στη χρεοκοπία τους. Κάποιοι αναζητώντας μια οργανική κυβερνητική συμμαχία με το Δημοκρατικό κόμμα, αρχικά με τον Μπερσάνι και μετά μάταια με τον Ρέντζι(2), όπως στην περίπτωση της Sinistra Ecologia Libertà (SEL). Kάποιοι προσπαθώντας από την μια πλευρά να διατηρήσουν τους κεντροαριστερούς συμβούλους στο τοπικό επίπεδο και από την άλλη να επιστρέψουν στο εθνικό κοινοβούλιο μέσω οπορτουνιστικών μεταλλάξεων (λίστα Ingroia), όπως στην περίπτωση του PRC. Και στις δύο περιπτώσεις αναζήτησαν την σωτηρία τους μέσα στη συνέχιση των ίδιων αυτοκτονικών πολιτικών που καθόρισαν την χρεοκοπία τους. Σήμερα η πρωτοβουλία Τσίπρα αλά ιταλικά δεν είναι καθόλου η αναγεννητική στροφή της αριστεράς. Είναι η επίμονη συνέχιση με άλλη μορφή αυτής της χρεοκοπημένης πορείας. Με ένα άθροισμα χαοτικών συμφερόντων και αντιφατικών πιέσεων. Το SEL (Aριστερά, οικολογία, ελευθερία) ταπεινωμένο από τον Ρέντζι και απειλούμενο από διάλυση, βρίσκει καταφύγιο στη λίστα Τσίπρας βιαζόμενο να υπογραμμίσει ότι "δεν θα είναι ενάντια στον Schulz" και οι πιθανοί του εκλεγμένοι (βουλευτές) δεν θα είναι υποχρεωμένοι να προσχωρήσουν στη Eνωτική Ευρωπαϊκή Αριστερά (GUE-κοινοβουλευτικός σχηματισμός της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και σταλινικών κομμάτων), αλλά θα μπορούν να προσχωρήσουν στο Σοσιαλιστικό Ευρωπαϊκό κόμμα (PSE); δηλαδή στην ίδια εκείνη σοσιαλδημοκρατία που επιβλέπει στην Ευρώπη τις πολιτικές λιτότητας που ο Τσίπρας κριτικάρει. Το SEL άλλωστε έχει ήδη επισήμως κάνει αίτηση γιά να προσχωρήσει στο PSE. H Κομμουνιστική Επανίδρυση έχοντας βγει αναιμική από το συνέδριό της και μαστιζόμενη περισσότερο από ποτέ από έναν εσωτερικό πόλεμο προσπαθεί να χρησιμοποιήσει σαν μοχλό τον Τσίπρα για να ξαναμπεί στο παιχνίδι. Γι’ αυτόν τον λόγο υπακούει στην αξίωση του SEL που δεν θέλει να συγκρουστεί με το PSE. Το γεγονός ότι ο Τσίπρας εγγυήθηκε αυτήν την αίτηση, μαζί με την οργανωτική επιτροπή, σφράγισε την συνθηκολόγηση της PRC.
Ένας προοδευτισμός "πέρα από τη αριστερά"
Αλλά δυστυχώς υπάρχει και χειρότερο. Η ιταλική αριστερά αποδέχεται να υποταχθεί σε μιά επιτροπή που προβάλλει την λίστα και που απαιτεί "να πάμε πέρα από το σύνορο μεταξύ αριστεράς και δεξιάς" και μάλιστα εν γνώσει του Τσίπρα. Και που πράγματι αποκλείει προκατειλημμένα την ίδια την λέξη "αριστερά" από το εκλογικό σύμβολο. Πρόκειται για μια επιτροπή από "προσωπικότητες διανοουμένων", που διευθύνεται από την φιλελεύθερη Barbara Spinelli (η οποία εκθειάζει την Ε.Ε, το σύμφωνο της Νίκαιας, ενάντια στο οποίο τάσσεται το PRC) και που στηρίζεται από το περιοδικό Micromega. Aυτή η επιτροπή είναι ανοικτά κατά των κομμάτων, πρός τιμή της δήθεν κυρίαρχης κοινής λογικής. Χαϊδεύει τον λαϊκισμό του Γκρίλο(3) και τον επιπλήττει ότι δεν έχει προτάσεις. Επίσης εκθειάζει το New Deal του φιλελεύθερου Ρούσβελτ και επισημαίνει ότι η διαχωριστική γραμμή στο επόμενο ευρωκοινοβούλιο θα είναι ανάμεσα σε "συντηρητικούς" και "ανανεωτές". Αποκλείει απο τις λίστες ηγετικά στελέχη της αριστεράς, αλλά ανοίγει τις πόρτες σε τοπικά στελέχη της αριστεράς που διαχειρίζονται κοινωνικές περικοπές, ιδιωτικοποιήσεις, επισφαλή εργασία κτλ. Κοντολογίς η απόπειρα είναι να εκμηδενιστεί οποιαδήποτε ταξική αναφορά χρησιμοποιώντας ένα πολλάκις χρησιμοποιημένο "δημοκρατικό, προοδευτικό" περίβλημα. Η ίδια δηλαδή επαναπρόταση μιάς λίστας τύπου Ingroia με την διαφορά της κάλυψης αυτήν τη φορά από τον Τσίπρα.
Η οικοδόμηση του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος (PCL)
Η πρωτοπορία της εργατικής τάξης, οι αγωνιστές κινημάτων και τα ίδια μέλη της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης έχουν μια αντίθετη απαίτηση: εκείνη της οικοδόμησης μιάς ταξικής, αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Που σίγουρα θέλει να αναμετρηθεί και στο πεδίο των εκλογών, αλλά σε συνάρτηση με μιά ταξική προοπτική και όχι ενάντια σε αυτην. Το Partito Comunista dei Lavoratori (PCL) δεν μπορεί να συμμετάσχει στις επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές, εξαιτίας του αντιδραστικού εκλογικού νόμου που επιβάλλει τη συλλογή ενός πολύ μεγάλου αριθμού υπογραφών. Παρ’ όλα αυτά θα χρησιμοποιήσουμε τις εκλογές σαν ευκαιρία οργάνωσης μαζικής καμπάνιας στους χώρους δουλειάς, στα πανεπιστήμια, στα σχολεία και σε όλη την επικράτεια: γιά την ενοποίηση των αγώνων και την κοινωνική επανάσταση, ενάντια στην Ε.Ε των καπιταλιστών και των τραπεζιτών και σε κάθε φαντασίωση πιθανής "δημοκρατικής και κοινωνικής της μεταρρύθμισης", ενάντια σε κάθε είδους λαικισμό. Την ίδια καμπάνια θα αναπτύξει και το Εργατικό Επαναστατικό Κόμμα στην Eλλάδα (το οποίο θα συμμετάσχει στις ευρωπαϊκές εκλογές) και τα άλλα τμήματα της συντονιστικής επιτροπής για την επανίδρυση της 4ης Διεθνούς (CRFI). Mια καμπάνια στην υπηρεσία της οικοδόμησης και της ανάπτυξης επαναστατικών μαρξιστικών κομμάτων σε κάθε χώρα και σε διεθνές επίπεδο. Η μοναδική αριστερά που δεν προδίδει γιατί παλεύει γιά την κοινωνική επανάσταση και την εξουσία των εργατών. Η ανάπτυξη και το ρίζωμα του PCL βρίσκεται σ’ αυτήν την προοπτική.
Partito Comunista dei Lavoratori (ιταλικό τμήμα της συντονιστικής επιτροπής γιά την επανίδρυση της 4ης Διεθνής)
(1) A.Ingroia: πρώην δικαστικός, επικεφαλής της λίστας της "πολιτικής επανάστασης" στις εκλογές του 2013
(2) M.Renzi: πρώην δήμαρχος της Φλωρεντίας και νυν πρωθυπουργός της Ιταλίας
(3) B.Grillo: πρώην κωμικός και νύν ηγέτης του κόμματος πέντε αστέρια.
18/2/2014
Μεταφρ: Π.Ρ.
eek.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου