25 χρόνια από την σφαγή στην Τιεν Αν Μεν: όταν φοιτητές και εργάτες δολοφονούνταν τραγουδώντας τη Διεθνή

Πέρασαν 25 χρόνια από την αιματηρή καταστολή της εξέγερσης στην πλατεία Τιέν Αν Μεν στις 4 Ιούνη του 1989. Η εξέγερση πραγματοποιείται στο έδαφος της στροφής της Κίνας προς την οικονομία της αγοράς και την καπιταλιστική παλινόρθωση - υπό την αυταρχική καθοδήγηση του ΚΚ Κίνας - η οποία φέρνει μαζί της την εξαθλίωση σε πλατιά τμήματα του κινέζικου λαού. Η φοιτητική εξέγερση συμπαρασύρει ευρύτερα τμήματα εργαζόμενων. Κρατούν ψηλά και ανεμίζουν κόκκινες σημαίες τραγουδώντας τον ύμνο της Τρίτης Διεθνούς. Στις 4 Ιούνη ο στρατός ανοίγει πυρ κατά πάντων κατ' εντολή της ηγεσίας του ΚΚ Κίνας, σε μια προσπάθεια να υπερασπιστεί πάση θυσία την πορεία ολοκλήρωσης της στροφής προς την αγορά που είχε ξεκινήσει μετά το θάνατο του Μάο Τσε Τουνγκ και αρχιτέκτονας της οποίας ήταν ο Τενγκ Χσιάο Πινγκ. Περίπου 2500 χιλιάδες διαδηλωτές χάνουν τη ζωή τους. 

Στην Ελλάδα οι ηγεσίες του ΚΚΕ και του ΣΥΝασπισμού αρνούνται να καταδικάσουν την καταστολή της εξέγερσης. Σε αντίθεση με την απόφαση του κόμματος, η ΚΝΕ διοργανώνει διαδηλώσεις ενάντια στην καταστολή της κινέζικης εξέγερσης. Μετά από λίγες μέρες (18 Ιούνη 1989) θα ορκιζόταν η κυβέρνηση Τζανετάκη και μετά από λίγους μήνες θα ερχόταν η οριστική ρήξη, ανάμεσα στην αριστερά της ήττας - συνδιαλλαγής και στις δυνάμεις που επέλεξαν, όταν ο "σοσιαλιστικός κόσμος" κατέρρεε, να φωνάξουν "φυσικά και δε θα υπακούσω" και να κρατήσουν ψηλά τις σημαίες της επανάστασης και του κομμουνισμού. 

Ακολουθούν δύο σχετικά άρθρα:

Ιστορική συγκυρία

Τη δεκαετία του ’80, ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από τα κομμουνιστικά κράτη. Το φάντασμα της Περεστρόικα, του «εκσυγχρονισμού» των κομμουνιστικών κρατών στα δυτικά πρότυπα. Βασικός εκφραστής αυτής της πολιτικής σκέψης ήταν ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης από το 1985, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Αυτός ο δυτικού τύπου «εκσυγχρονισμός» εξελίσσεται με βάση τη «θεωρία του ντόμινο». Ο κομμουνιστικός κόσμος τίθεται αναπόφευκτα σε σύγκριση με τον καπιταλισμό της αφθονίας υλικών αγαθών και των, εν μέρει, πολιτικών ελευθεριών. Οι κοινωνικές αναταράξεις στα κομμουνιστικά κράτη ταυτίζονται συχνά με την αντεπανάσταση. Η κομμουνιστική Κίνα δεν θα μπορούσε να απέχει από αυτή την πραγματικότητα της δεκαετίας του ’80. Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις φαντάζουν επιτακτικές και ο Ζάο Ζιγιάνγκ πρωθυπουργός και Γενικός Γραμματέας του ΚΚΚ είναι το πρόσωπο που ταυτίζεται με τον εκσυγχρονισμό. Στο πλευρό του τάσσεται όλο το κομμουνιστικό κόμμα με την προϋπόθεση να μην υπάρξει αλλαγή του πολιτικού καθεστώτος.

Βρόγχος στο λαό

Η προσπάθεια εγκαθίδρυσης μιας καπιταλιστικής οικονομικής δομής έχει δημιουργήσει μεγάλες οικονομικές αντιθέσεις και ανέχεια στο κινεζικό λαό. Αυτό όμως δεν αποτελεί το βασικό πρόβλημα. Ο λαός και κυρίως ο ασυμβίβαστος φοιτητικός κόσμος ασφυκτιούσε από την έλλειψη δημοκρατικών θεσμών και την καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτά κατέβηκαν να διεκδικήσουν οι φοιτητές έναν Απρίλη, πριν από 20 χρόνια, και ήταν αποφασισμένοι να τα αποκτήσουν.

Η αρχή...

Όλα ξεκίνησαν στις 15 Απριλίου του 1989 στη μεγαλύτερη πλατεία του κόσμου. Στο σύμβολο του Μαοϊκού καθεστώτος. Στη «πύλη της ουράνιας Γαλήνης», την πλατεία Τιενανμέν. Χιλιάδες φοιτητές έχουν καταλάβει τη πλατεία. Στόχοι τους, η πολιτική ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Απέναντί τους αρχικά ήταν ο μεταρρυθμιστής Ζάο Ζιγιάνγκ. Ο Ζιγιάνγκ πίστευε σε αυτή τη γενιά, άλλωστε μοιραζόντουσαν την ίδια αγωνία, τον εκδημοκρατισμό της Κίνας. Αυτό το κοινό σημείο είναι που τον οδήγησε στις 19 Μαΐου, μπροστά τους, στην ίδια πλατεία, στην Τιενανμέν. «Δεν είστε σαν κι εμάς, εμείς είμαστε όλοι γέροι, για μας πλέον δεν έχει καμιά σημασία» θα τους πει και θα ζητήσει να δώσουν τέλος στην εξέγερσή τους καλώντας τους σε διάλογο και πρόθυμος να αναγνωρίσει τα σφάλματά της διακυβέρνησης του. Όμως αυτοί ήταν αποφασισμένοι να συνεχίσουν. Δεν είχαν πειστεί από τις προθέσεις της ηγεσίας. Ζούσαν τη δική τους «άνοιξη», την «άνοιξη της Κίνας». Η στάση που κράτησε ο Ζάο Ζιγιάνγκ απέναντι στους φοιτητές, γίνεται η αιτία να τεθεί από την επιτροπή ΚΚΚ σε κατ’ οίκον περιορισμό μέχρι τον θάνατό του και η άρνηση των φοιτητών θα γίνει η αιτία για να γραφτεί μια τραγωδία που θα σημαδέψει την παγκόσμια ιστορία των κοινωνικών εξεγέρσεων.

Η τραγωδία της 4ης Ιουνίου

Είχαν περάσει έξι εβδομάδες από την πρώτη μέρα που οι φοιτητές είχαν καταλάβει την Τιενανμέν. Το κομμουνιστικό καθεστώς είχε δείξει μια πρωτόγνωρη, για τα δεδομένα του, ανοχή. Πλέον οι φοιτητές δεν έχουν απέναντι τους έναν μεταρρυθμιστή, αλλά ένα σκληρό καθεστώς που αβάσιμα χαρακτηρίζει την εξέγερση τους ως «αντεπαναστατική αναταραχή». Το απόγευμα της 3ης Ιουνίου, βγαίνει ανακοίνωση που ζητάει από τους πολίτες να παραμείνουν στα σπίτια τους και τους ενημερώνει πως μια ομάδα αντεπαναστατών έχει εξεγερθεί στο κέντρο του Πεκίνο. Το βράδυ, στρατιώτες και άρματα κάνουν την εμφάνιση τους.

Τα μεσάνυχτα, 4 Ιουνίου του 1989, δίνεται η διαταγή για επέμβαση. Οι φοιτητές πιασμένοι σε αλυσίδες τραγουδούν τον ύμνο της “Τρίτης Διεθνούς” μπροστά από φλεγόμενα λεωφορεία και αυτοκίνητα που έχουν στηθεί για οδοφράγματα. Ο δημοσιογράφος Richard Roth του CBS βρίσκεται στον αέρα “Ακούτε τους πυροβολισμούς! Πρέπει να φύγουμε από εδώ! Επιτίθενται και σε μας!”. “Θα φύγω, θα φύγω!” Φώναξε σε έναν στρατιώτη. Οι ριπές διέκοψαν την σύνδεση. Η επέμβαση μόλις είχε αρχίσει. Οι σκηνές φρίκης που θα ακολουθήσουν θα στιγματίσουν για πάντα το καθεστώτος της Κίνας και θα συγκλονίσουν την ανθρωπότητα. Ο στρατός ρίχνει προς όλες τις κατευθύνσεις προκαλώντας το χάος. Κάποιοι διαδηλωτές οπλισμένοι με ό,τι βρίσκουν μπροστά τους πέτρες, ξύλα, σίδερα προσπαθούν να απαντήσουν, άλλοι τρέχουν να σωθούν και οι υπόλοιποι με αυτοσχέδια φορεία μαζεύουν τα πρώτα θύματα της τραγωδίας. Χιλιάδες θα συλληφθούν, ενώ άγνωστος παραμένει ο αριθμός των νεκρών. (Ο Ερυθρός Σταυρός της Κίνας κάνει λόγο για 2.400 νεκρούς, ενώ οι επίσημες αρχές αναφέρουν 241) Εκείνο το βράδυ το καθεστώς έβαζε τέλος στα όνειρα των φοιτητών για εκδημοκρατισμό και αποκαθήλωση της νομεκλατούρας.

Είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα

Είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα, η Κίνα έχει μετατραπεί σε έναν οικονομικό γίγαντα που ελάχιστη σχέση έχει με κομμουνιστικό κράτος αν και στην ηγεσία παραμένει το ΚΚΚ. Τα συνθήματα που μιλούσαν για πολιτική ελευθερία και ανθρώπινα δικαιώματα παραμένουν επίκαιρα όμως ο λαός έχει αφεθεί στο όνειρο της αφθονίας που απλόχερα χαρίζει ο καπιταλισμός. Το ’89 η καταστολή επιτεύχθηκε με τα τανκς, σήμερα αρκεί το αμερικανοευρωπαϊκό όνειρο. Τώρα πια οι φοιτητές μπορούν με ευκολία να φλερτάρουν με τη δύση και έχουν καταχωνιάσει εκείνες τις μέρες σε κουτάκια της κόκα κόλα και σε φανταχτερούς Ολυμπιακούς αγώνες που «αποδεικνύουν» την ανωτερότητα της Κίνας, όμως κάθε χρόνο την 4η Ιουνίου οι μνήμες του 1989 θα επιστρέφουν για να κρατούν ζωντανή τη σημασία της ημέρας που γράφτηκε η «τραγωδία της Τιενανμέν».

Πηγή: http://tvxs.gr/ 

ΤΙΕΝ ΑΝ ΜΕΝ 4 ΙΟΥΝΗ 1989 «Σοσιαλισμό χτίζουν οι εργάτες, όχι τα τανκς και οι γραφειοκράτες»

Εργατική Αλληλεγγύη, Φύλλο 869

Λέανδρος Μπόλαρης

Τα τανκς στην πλατεία Τιεν Αν Μεν

Τα τανκς αρχίζουν να κινούνται και πίσω τους ακολουθούν στρατιώτες εφ» όπλου λόγχη: γύρω από τα αυτοσχέδια οδοφράγματα διεξάγονται σκληρές συγκρούσεις. Όμως, τα καδρόνια, οι πέτρες και οι μολότοφ δεν μπορούν να σταματήσουν τόνους ατσαλιού ούτε να κρατήσουν πολύ απέναντι στις ριπές των αυτομάτων. Όχι, δεν είναι εικόνες από τις πρώτες ώρες της 17 Νοέμβρη 1973 στο Πολυτεχνείο. Είναι η νύχτα της 4 Ιούνη 1989 και ο τόπος είναι η πλατεία Τιενανμέν, στο Πεκίνο, την πρωτεύουσα της «κόκκινης» Κίνας.

Τα «γεγονότα» της Τιενανμέν, η ονομασία που έδωσαν και δίνουν τα διεθνή ΜΜΕ, ήταν μια μεγάλη εξέγερση της νεολαίας και των εργατών που δεν περιορίστηκε μόνο στο Πεκίνο αλλά απλώθηκε σε πολλές πόλεις της Κίνας. Η εξέγερση ταρακούνησε άγρια την άρχουσα τάξη, της προκάλεσε τέτοιο πανικό ώστε να προσφύγει στην πιο άγρια καταστολή: οι νεκροί έφτασαν τις εκατοντάδες εκείνο το βράδυ κι οι μυστικές εκτελέσεις συνεχίστηκαν τις επόμενες βδομάδες και μήνες. Το εύφλεκτο υλικό για την εξέγερση συσσωρευόταν χρόνια.

Η Κίνα του Μάο είχε φτάσει να γίνει πυρηνική δύναμη τις προηγούμενες δεκαετίες, ξεκινώντας από μια απίστευτα καθυστερημένη οικονομική βάση: από το ξύλινο άροτρο και τους νεροβούβαλους έφτασε στην υδρογονοβόμβα. Από το 1949 στη Κίνα χτιζότανε ένας κρατικός καπιταλισμός κατ» εικόνα και ομοίωση της Ρωσίας του Στάλιν στη δεκαετία του «30. Όμως, από τα τέλη της δεκαετίας του «70, η άρχουσα τάξη χρειάστηκε να κάνει μια στροφή. Το παλιό μοντέλο δεν λειτουργούσε όσο αποτελεσματικά ήθελε, συσσώρευε οικονομικά και πολιτικά προβλήματα.

Αγορά

Η απάντηση που έδωσαν οι γραφειοκράτες ήταν το άνοιγμα του κινέζικου κρατικού καπιταλισμού στη διεθνή αγορά. «Ειδικές οικονομικές ζώνες» για τις δυτικές πολυεθνικές άρχισαν να λειτουργούν σε πολλές πόλεις, ενώ στην ύπαιθρο προχωράνε οι μεταρρυθμίσεις της αγοράς που ξεριζώνουν εκατομμύρια αγρότες και τους στέλνουν εσωτερικούς μετανάστες στις μεγάλες πόλεις. Ο Τενγκ Σιαοπινγκ, ο γενικός γραμματέας του ΚΚΚ, είχε ρίξει το περίφημο σύνθημα «Είναι ένδοξο να πλουτίζεις!». Αυτός ήταν ο «σοσιαλισμός της αγοράς» που ασκούσε εκείνη την εποχή μεγάλη γοητεία από τους θατσερικούς νεοφιλελεύθερους μέχρι τμήματα της αριστεράς.

Για τους αγρότες, τους εργάτες και τη νεολαία -ιδιαίτερα τη φοιτητική- οι «τέσσερις εκσυγχρονισμοί» του Τενγκ και η γενικότερη αλλαγή σήμαινε δυο πράγματα ταυτόχρονα: μια μεγάλη αύξηση των προσδοκιών ήταν το πρώτο. Προσδοκίες για βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και για δημοκρατικές ελευθερίες. Το δεύτερο ήταν η αγανάκτηση. Η Κίνα δεν ήταν έτσι κι αλλιώς μια κοινωνία που λειτουργούσε με βάση την ικανοποίηση των αναγκών της πλειοψηφίας. Όμως, η στροφή στην αγορά έφερε μεγαλύτερη διαφθορά, πιο σκληρό δεσποτισμό των τοπικών γραφειοκρατών, μεγαλύτερη ανεργία και άνοιγμα της ψαλίδας των κοινωνικών ανισοτήτων.

Η σπίθα που οδήγησε στην εξέγερση ήταν ο θάνατος, στις 15 Απρίλη 1989, του Χου Γιαομπανκ, πρώην γενικού γραμματέα του ΚΚ που είχε τη φήμη του υποστηρικτή των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων. Εκατοντάδες φοιτητές και φοιτήτριες συγκεντρώθηκαν στη πλατεία Τιενανμέν, που γύρω της βρίσκονται οι έδρες της κυβέρνησης και του ΚΚ, για να τιμήσουν τη μνήμη του. Ξεκίνησαν οι πρώτες διαδηλώσεις, με αιτήματα για ελευθερία του τύπου, ίδρυση ανεξάρτητων συνδικάτων και ενώσεων, χτύπημα της διαφθοράς και των προνομίων της γραφειοκρατίας. Στις 22 Απρίλη οι διαδηλωτές είχαν φτάσει τις 150.000.

Στις 26 Απρίλη ο Τενγκ έκανε μια απόπειρα να δείξει πυγμή: δήλωσε ότι «οι διαδηλώσεις θα σταματήσουν έστω και με αιματοχυσία» και έστειλε στρατό και αστυνομία να επιβάλει τη «τάξη». Την επόμενη μέρα οι φοιτητές συγκρότησαν την Αυτόνομη Φοιτητική Ομοσπονδία τους και κάλεσαν σε συμπαράσταση. Η διαδήλωση που έγινε το απόγευμα της ίδιας μέρας έκανε 15 ώρες να διασχίσει το κέντρο της πόλης. Όπως έγραφε η Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν: «Η δουλειά σταμάτησε στη πλειοψηφία των εργοστασίων. Οι οικοδόμοι ζητωκραύγαζαν από τις σκαλωσιές και κράδαιναν μεγάλα δοκάρια και λοστούς. Τουλάχιστον σε τρεις περιπτώσεις, χιλιάδες εργάτες περικύκλωσαν το στρατό και την αστυνομία που είχε στείλει ο Ντενγκ και τους εμπόδισαν να πλησιάσουν τους φοιτητές».

Στις αρχές του Μάη το κίνημα είχε αρχίσει να δείχνει σημάδια κόπωσης. Δυο παράγοντες το αναζωπύρωσαν. Εκατοντάδες φοιτητές ξεκίνησαν απεργία πείνας στην Τιενανμεν -και έγιναν ένας ορατός πόλος συσπείρωσης για εκατομμύρια. Ο δεύτερος και πολύ πιο σημαντικός ήταν η είσοδος της εργατικής τάξης στο προσκήνιο. Στις 17 Μάη ένα εκατομμύριο διαδηλώνουν στο Πεκίνο, στη συντριπτική πλειοψηφία εργάτες. Πανό με τις ονομασίες των εργοστασίων περνάνε ασταμάτητα από τους κεντρικούς δρόμους ξεκινώντας από τις εργατογειτονιές. Η πορεία περνάει από την έδρα των κρατικών συνδικάτων. Σε λίγες μέρες θα ιδρυθεί η Αυτόνομη Εργατική Ομοσπονδία του Πεκίνου. Περίπου 200 εργάτες μέλη της άρχισαν απεργία πείνας δίπλα στους φοιτητές της Τιενανμέν.

Ποτάμια

Στις 20 Μάη η κυβέρνηση συγκεντρώνει πάλι στρατό που πάλι έρχεται αντιμέτωπος με ατελείωτα ποτάμια διαδηλωτών εργατών και νεολαίας. Οι περιγραφές μοιάζουν να προέρχονται από τις μεγάλες εργατικές επαναστάσεις και κινήματα σε όλο τον κόσμο:

«Τα οδοφράγματα δεν είναι για να στέκεσαι πίσω τους είναι για να βρίσκεσαι μπροστά τους. Έρχεται ένας φοιτητής από την Τιενανμέν. Μας διαβάζει από τη ντουντούκα μια προκήρυξη. Καλεί τους εργάτες να ενωθούν με τους φοιτητές. Το κέντρο της πόλης, περίπου εννιά χιλιόμετρα, βρίσκεται στα χέρια των εργατών και των φοιτητών. Συνέχεια περνούν φορτηγά γεμάτα με κόσμο που πάνε στο ένα ή στο άλλο οδόφραγμα. Ομάδες γυρίζουν και βλέπουν αν χρειάζονται ενισχύσεις. Όλα τα οχήματα έχουν κόκκινες σημαίες. Και όλοι τραγουδάμε τη Διεθνή, ξανά και ξανά και ξανά. «.

Η κατάσταση έμοιαζε να ξεφεύγει από τον έλεγχο της γραφειοκρατίας. Οι απεργίες και οι διαδηλώσεις συγκλονίζουν τις 20 από τις 27 επαρχιακές πρωτεύουσες της Κίνας. Το παράδειγμα της Ανεξάρτητης Εργατικής Ομοσπονδίας του Πεκίνου αρχίζουν να το ακολουθούν ομάδες εργατών στη Σαγκάη, στη Καντόνα, στο Χανγκσού, στο Ξιάν. Από τις 25 Μάη, η άρχουσα τάξη, κάνοντας έναν αγώνα επιβίωσης, συσπειρώνεται γύρω από τους «σκληρούς» και το σύνολο των στρατιωτικών διοικητών υποστηρίζει τον πρωθυπουργό Λι Πενγκ, που επιμένει για τη πιο σκληρή καταστολή. Ο δρόμος για τη σφαγή της 3-4 Ιούνη είχε ανοίξει.

Σε μια από τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν τη σφαγή, στη περιοχή Γκουαγκζού, ένας φοιτητής φώναζε από τη ντουντούκα του: «Όχι πια άλλες απεργίες πείνας είναι άχρηστες. Μόνο αν οι εργάτες σταματήσουν τη παραγωγή χάλυβα και ηλεκτρισμού, μόνο αν σιδηροδρομικοί σταματήσουν τα τραίνα, μόνο τότε θα ανατρέψουμε αυτό το καθεστώς. Ούτε η άρχουσα τάξη ούτε ο στρατός της μπορούν να κινήσουν όλα τα εργοστάσια της Κίνας. Οι εργάτες έχουν τη δύναμη, ας τη χρησιμοποιήσουν. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος».

Είκοσι χρόνια έχουν περάσει από τη σφαγή της Τιενανμέν. Μπορεί σε αυτά τα 20 χρόνια η άρχουσα τάξη της Κίνας να έγινε αντικείμενο θαυμασμού -και φόβου- από τις άρχουσες τάξεις της Δύσης. Όμως, τώρα, με τα σύννεφα της οικονομικής κρίσης να πυκνώνουν, ο «εφιάλτης» του 1989, παραμένει ζωντανός στο μυαλό της.

Η σφαγή στην Τιεν Αν Μεν για το ΚΚΕ και τον ΣΥΝ

Ηταν ο Ιούνης που η ηγεσία του ενιαίου ΣΥΝ-ΚΚΕ μπήκε στη κυβέρνηση με τη ΝΔ με πρωθυπουργό τον Τζανετάκη κι ο Ιούνης της σφαγής στη πλατεία Τιενανμέν. Για την ηγεσία του ΚΚΕ-ΣΥΝ η συγκυβέρνηση ήταν το ξεκίνημα «μιας μεγάλης χρονιάς για την Αριστερά». Οσο για τη σφαγή στη πλατεία Τιενανμέν; Ένα λυπηρό γεγονός, ίσως όμως και αναγκαίο. Ο ενιαίος ΣΥΝ έβγαλε ανακοίνωση με την οποία έκφραζε «τη θλίψη του για τα γεγονότα» -έτσι, «αντικειμενικά» κρατώντας ίσες αποστάσεις ανάμεσα στους χασάπηδες και τους εξεγερμένους εργάτες και φοιτητές. Το ΚΚΕ στη δική του ανακοίνωση δήλωνε ότι η λύση στα «προβλήματα» της Κίνας πρέπει να επιτευχθεί «με το διάλογο και με ειρηνικά μέσα, όπως αρμόζει στις αρχές και στην ανθρωπιστική ουσία του σοσιαλισμού».

Η αιτία για αυτή τη στάση δεν ήταν η έλλειψη ενημέρωσης. Ηταν μια πολιτική που ταύτιζε τα καθεστώτα του ανατολικού μπλοκ με το σοσιαλισμό, και αγκάλιαζε την αγορά σαν «ανανεωτική δύναμη». Αυτές τις αντιλήψεις δεν τις εξέφραζαν μόνο το τμήμα της ηγεσίας του ΚΚΕ που αργότερα θα προχωρούσε στην συγκρότηση του σημερινού ΣΥΝ. Τις υιοθετούσαν ολόψυχα κι οι «ορθόδοξοι κομμουνιστές» της σημερινής ηγεσίας του ΚΚΕ: ο Φλωράκης, η Παπαρήγα, ο Γόντικας, ήταν τότε «σταλινικοί της αγοράς» -όπως άλλωστε κι η ηγεσία του ΚΚ της Κίνας. Χαρακτηριστικό στιγμιότυπο: Στις 13 Ιούνη 1989 έγινε στη Φιλοσοφική με πρωτοβουλία του Συλόγου Φοιτητών, συζήτηση για την Τιενανμέν. Εκεί ο Θανάσης Παπαρήγας, από τον «Ριζοσπάστη» δασκάλευε το κοινό ότι «έχουμε μια εξιδανικευμένη αντίληψη για το μέλλον. Φανταζόμαστε τον σοσιαλισμό σαν μια κοινωνία που βάζει άμεσα στο επίκεντρο της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων τον άνθρωπο» και αναρωτιόταν έκπληκτος «χωρίς αγορά, χωρίς κέρδος η οποιαδήποτε κοινωνία μπορεί να ζήσει;».

Η ΟΣΕ, η οργάνωση από την οποία προέρχεται το ΣΕΚ, ήταν από τις λιγοστές φωνές στην αριστερά που ξεκάθαρα και χωρίς ταλαντεύσεις στήριξε την εξέγερση των φοιτητών και των εργατών στη Κίνα. «Το σοσιαλισμό τον χτίζουν οι εργάτες κι όχι τα τανκς κι οι γραφειοκράτες» ήταν ένα από τα συνθήματά της στις συγκεντρώσεις αλληλεγγύης που έγιναν τότε. Δεν ήταν η μοναδική φωνή: η πλειοψηφία της ΚΝΕ, που αργότερα θα συγκροτούσε το ΝΑΡ, βγήκε θαρρετά ενάντια στη σφαγή των φοιτητών και της νεολαίας στη Τιενανμέν.